د «فراګیر» په نوم ډلې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا له هغه نوي پرېکړهلیک هرکلی وکړ، چې له مخې به یې په افغانستان کې د بشري حقونو سرغړونو او نړۍوالو جرمونو د اسنادو راټولولو لپاره یو خپلواک څېړنیز میکانیزم جوړ شي.
دغې ډلې د دوشنبې په ورځ (د تلې ۱۴مه) د یوې اعلامیې په خپرولو سره یاد میکانیزم ډېر مهم بللی او په وینا یې دا به د افغانانو پروړاندې روانه سیسټماټیکه ځورونه په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو د حقونو سرغړونې وڅېړي او مستند کړي.
اعلامیه کاږي، د طالبانو له خوا د ښځو او نجونو پروړاندې د سرغړونو زیاتوالی او د بنسټیزو ازادیو ځپل د افغان ولس کړاونه لا پسې ژور کړي او په وینا یې د دوی د معلوماتو لهمخې، سره له دې چې په افغانستان کې وسله والې جګړې راکمې شوي، خو وېره، ناامني او ناهیلۍ لا هم پر خپل ځای دي.
د اعلامیې پر بنسټ: «د حقونو له لاسه ورکول، د نجونو پر زده کړو بندیز، اقتصادي ستونزې، د قومي او مذهبي لږکیو او د پخوانیو دولتي کارکوونکو پروړاندې تبعیضي چلند، پراخه څارنه، جبري تري تم کېدل، غېر قانوني نیونې او بې محاکمې وژنې د وېرې یوه فضا رامنځته کړې ده.»
د اعلامیې لهمخې، په افغانستان کې د طالبانو له لوري پر انټرنېټ وروستی لنډ مهاله بندیز د دې ښکارندويي کوي، چې دغه ډله غواړي افغانان چوپ او له نړۍ څخه یې جلا کړي.
د دغې ډلې په وینا، سره له دې چې د دې میکانېزم منل تاریخي ارزښت لري، خو د دې اعتبار او اغېز به یوازې د دې له چټک، شفاف او اغېزناک پلي کېدنې پورې تړلی وي.
یادې ډلې له نړۍوالې ټولنې غوښتي، چې د دې میکانېزم د پلي کېدنې لپاره پیاوړی سیاسي، ډیپلوماتیک او مالي ملاتړ برابر کړي.
دا په داسې حال کې ده، چې نن د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا په افغانستان کې د بشري حقونو د سرغړونو د څارلو لپاره د نړۍوال حساب ورکولو میکانیزم پرېکړهلیک تصویب کړ. دغه پرېکړهلیک چې د بشري حقونو د سرغړونو د معافیت مخنیوی کوي او د څارنې لپاره لوړ میکانیزم جوړوي، د شورا د ټولو غړو له خوا تایید شو.
دغه پرېکړهلیک طالبان او نور ټول مسوول اړخونه او کسان متوجې کوي، چې په راتلونکي کې به له عدالت او محکمې سره مخ شي.