مقامهای طالبان روز جمعه، ۱۵ اگست ۲۰۲۵، بهصورت محدود از چهارمین سالگرد بازگشت به قدرت خود در کابل تجلیل کردند. برخلاف سالهای گذشته که این مراسم بهصورت گسترده در سراسر کشور، بهویژه در پایگاه استراتژیک بگرام در شمال کابل برگزار میشد، امسال مراسم محدود بود.
در این مراسم که در تالار لویه جرگه در کابل برگزار شد، عبدالسلام حنفی، معاون اداری رئیسالوزرای طالبان، سراجالدین حقانی و امیرخان متقی، وزیران داخله و خارجه این گروه، و شماری از دیگر وزرای طالبان حضور داشتند.
با این حال، برخی از مقامهای ارشد طالبان، از جمله ملا حسن آخند، رئيسالوزاری طالبان، ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی او، ملا یعقوب، وزیر دفاع این گروه، و عبدالحق وثیق، رئیس استخبارات که از چهرههای کلیدی و تاثیرگذار طالبان در کابل به شمار میروند، در این مراسم غایب بودند.
هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، نیز بهجز حضور در برخی نشستهای محدود در مساجد و مدارس قندهار، کمتر در رویدادهای سیاسی کابل یا دیگر مناطق کشور شرکت میکند.
طالبان در حالی چهارمین سالگرد بازگشت به قدرت را جشن گرفت که این گروه همچنان به غیر از روسیه، از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است. رژیم طالبان از مشروعیت جهانی برخوردار نیست و در سطح داخلی نیز با فقدان قانون اساسی، ساختار رسمی اداری، و نظام سیاسی معتبر روبهروست.
بیمیلی مقامهای طالبان به برگزاری مراسم گسترده به چند عامل بازمیگردد. نخست، رژههای نظامی پیشین طالبان در بگرام خشم دونالد ترامپ و ایالات متحده را برانگیخته بود. این رژهها باعث شد که ترامپ خواستار بازپسگیری پایگاه بگرام و تسلیحات بهجامانده امریکایی در افغانستان شود.
طالبان درحالی از پیروزی خود تجلیل میکند که بسیاری معتقدند این گروه نه با زور نظامی، بلکه در نتیجه توافق ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ دوحه به قدرت بازگشت و این دستاورد را مدیون توافق صلح با امریکا است.
خشم ایالات متحده باعث شد طالبان از برگزاری رژه نظامی در بگرام در سال جاری خودداری کنند، زیرا با وجود شعارهای ضدامریکایی، این گروه از واکنشهای امریکا هراس دارد. امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، روز جمعه تاکید کرد که این گروه به دنبال برقراری روابط با واشنگتن است، هرچند امریکا تمایلی به این موضوع نشان نداده است.
طالبان برای توجیه برگزار نکردن مراسم در بگرام، شب پیش از مراسم ادعا کرد که طرح حمله داعش به این پایگاه را خنثی کرده است. وزارت داخله طالبان تصاویری از یک فرد با دو راکتانداز منتشر کرد و مدعی شد او وابسته به داعش بوده است. این در حالی است که هیچ برنامهای برای برگزاری مراسم در بگرام وجود نداشته است. به نظر میرسد این اقدام نمایشی برای توجیه عدم برگزاری مراسم سالگرد بود.
اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در مصاحبهای گفت که بودجه رژه نظامی به مهاجرین اخراجشده از کشورهای همسایه اختصاص یافته است.
محدودیت در تجلیل از بازگشت طالبان به قدرت، یادآور مراسم هشتم ثور، سالروز پیروزی مجاهدین بر رژیم حزب دموکراتیک خلق است. در سالهای اولیه دولت حامد کرزی، این مراسم با حضور هزاران نفر در ورزشگاه غازی در کابل برگزار میشد، اما بهتدریج محدود شد و ابتدا به وزارت دفاع و سپس به تالار لویهجرگه منتقل شد. در سالهای بعد، گاهی هیچ مراسمی برای هشتم ثور برگزار نمیگردید. به نظر میرسد ۱۵ اگست سالروز پیروزی طالبان نیز به هشت ثور دیگر تبدل خواهد شد.