از کابل تا کشمیر؛ چگونه سلاح‌های امریکایی به تهدید منطقه‌ای تبدیل شده است؟

چهارشنبه ۱۴۰۴/۰۱/۲۰

یک جنرال بازنشسته ارتش پاکستان در مقاله‌ای در روزنامه اکسپرس تربیون با اشاره به گفت‌وگوی اخیر وزرای خارجه امریکا و پاکستان درباره تجهیزات باقی‌مانده امریکایی در افغانستان، هشدار داد که این تسلیحات به یک تهدید امنیتی منطقه‌ای تبدیل شده‌اند.

انعام‌الحق مدعی شد که مقادیر هنگفتی از این جنگ‌افزارها به دست کشورهای منطقه و سازمان‌های تروریستی رسیده است.

در تاریخ ۴ اپریل، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، و اسحاق دار، معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان، طی تماس تلفنی درباره «حل‌وفصل موضوع تسلیحات امریکایی باقی‌مانده در افغانستان» گفت‌وگو کردند.

اکسپرس تربیون نوشت که حجم قابل توجهی از این تسلیحات، از جمله تفنگ‌های تک‌تیرانداز، به دست اعضای تحریک طالبان پاکستان افتاده و در حملات مرگبار علیه نیروهای امنیتی پاکستان مورد استفاده قرار گرفته است.

به گفته این روزنامه، هرچند ایالات متحده هنگام خروج بخشی از تجهیزات خود را نابود کرد، با این حال مقدار زیادی از آن‌ها وارد بازار سیاه در مرزهای ایران، افغانستان و پاکستان شد. همچنین گزارش‌هایی منتشر شده مبنی بر این‌که ایران، بخشی از این تجهیزات شامل سلاح‌های سبک، تجهیزات دید در شب و سامانه‌های نظارتی را به‌طور گسترده خریداری کرده است.

پیش‌تر نیویارک تایمز هشدار داده بود که تسلیحات برجامانده امریکایی، از جمله تفنگ‌ها، نارنجک‌ها، دوربین‌های شب‌بین، دوربین‌ها و تجهیزات ارتباطی، به دست دلالان اسلحه، گروه‌های تروریستی چون القاعده و داعش شاخه خراسان، گروه‌های شبه‌نظامی پاکستانی و بازیگران افراطی در آسیای میانه رسیده‌اند.

اکسپرس تربیون افزود که این جنگ‌افزارها اکنون نه تنها در اختیار جنگجویان تحریک پاکستان، بلکه در دست شبه‌نظامیان بلوچ، مبارزان کشمیری و دیگر گروه‌های مسلح غیردولتی در سطح منطقه قرار گرفته‌اند. این جنرال بازنشسته ارتش پاکستان هشدار داده است: «تهدید ناشی از این تجهیزات از مرزهای افغانستان فراتر رفته و به یک مسئله امنیتی منطقه‌ای تبدیل شده است.»

وی همچنین مدعی شد که بحث واگذاری تسلیحات امریکایی یکی از محورهای سفر اخیر هیأت امریکایی به کابل بوده است. در این سفر، هیأتی به رهبری آدام بولر ـ مشاور نزدیک دونالد ترامپ ـ و زلمی خلیل‌زاد، نماینده پیشین امریکا در امور افغانستان، با مقامات طالبان دیدار کرده‌اند.

بر اساس گزارش اکسپرس تربیون به نقل از منابع آگاه، خلیل‌زاد تلاش کرده است طالبان را برای تحویل بخشی از این تجهیزات در ازای دریافت کمک‌های مالی و بشردوستانه متقاعد کند؛ کمک‌هایی که در شرایط بحران مالی شدید برای رژیم طالبان بسیار حیاتی تلقی می‌شود.

واگذاری بگرام

در ادامه، اکسپرس تربیون با اشاره به برخی گمانه‌زنی‌ها درباره بازگشت احتمالی نیروهای امریکایی به پایگاه بگرام نوشت که با توجه به شناخت دقیق از ساختار طالبان، چنین ادعایی دور از واقعیت است.

این جنرال بازنشسته در تربیون تاکید کرده است که قندهار، که مرکز ایدئولوژیک و هویتی طالبان محسوب می‌شود، هرگز خاک افغانستان ـ حتی به‌صورت محدود و در قالب پایگاهی مانند بگرام ـ را بار دیگر به نیروهای خارجی واگذار نخواهد کرد.

او نوشت: «همین رویکرد در دهه ۱۹۹۰ مانع از تحویل اسامه بن‌لادن به ایالات متحده شد. طالبان در آن زمان ترجیح دادند قدرت را رها کرده و به کوه‌ها عقب‌نشینی کنند تا اینکه اصول پشتونی ـ اسلامی خود را زیر پا بگذارند. این باور ریشه‌دار همچنان یکی از موانع اصلی هرگونه واگذاری بگرام یا همکاری مستقیم امنیتی با واشنگتن محسوب می‌شود.»

در پایان، جنرال انعام‌الحق گفته است که طرح بازگشت امریکا به بگرام، بدون درک عمیق از ساختار درونی قدرت در طالبان، به‌ویژه ترکیب شورای قندهار و نگرش مذهبی ـ قبیله‌ای آن، نه یک راهبرد واقع‌گرایانه بلکه صرفاً یک رویای ژئوپولیتیکی است.

خبرهای بیشتر

رادیو