رسانه‌های پاکستان: سرمایه‌گذاری سیاسی اسلام‌آباد روی طالبان، نتیجه معکوس داد

دوشنبه ۱۴۰۴/۰۸/۱۹

پس از ناکام شدن سه دور مذاکره بین پاکستان و طالبان رسانه‌های پاکستانی گزارش دادند که اختلافات عمیق مانع توافق شده است. هر دو طرف، با وجود میانجی‌گری ترکیه و قطر، یکدیگر را مقصر بن‌بست می‌دانند. روزنامه‌های پاکستانی از پایان صبر پاکستان و سرسختی طالبان نوشته‌اند.

روزنامه اکسپرس تریبون نوشته است مقام‌های پاکستان گفته‌اند فاصله دیدگاه‌ها در مذاکرات به حدی بوده، که دشوار است این فاصله‌ها کم شود.

عطاءالله تارر، وزیر اطلاعات و رسانه‌های پاکستان، تصریح کرده که انتظارات اسلام‌آباد از کابل برآورده نشده است.

روزنامه گزارش داده است که تنش میان پاکستان و طالبان افغانستان ماه‌هاست در حال افزایش است.

پاکستان تأکید دارد که رهبران و جنگجویان تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) در خاک افغانستان پناهگاه‌های امن دارند و تحت نظارت اداره طالبان آزادانه فعالیت می‌کنند، در حالی که طالبان افغانستان، پاکستان را به نقض حاکمیت ملی و اعمال فشار سیاسی و نظامی متهم می‌کند.

کامران یوسف، نویسنده مقاله اکسپرس تریبون نوشته است که نارضایتی پاکستان ریشه‌ای‌تر است و اضافه کرده است: «اسلام‌آباد سال‌ها سرمایه سیاسی، انرژی دیپلوماتیک و نفوذ استخباراتی خود را صرف بازگرداندن طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ کرد، با این امید که یک حکومت همسو مرز غربی پاکستان را امن ساخته و شورش‌های ضدپاکستانی را مهار کند. اما نتیجه برعکس شد: افزایش حملات تحریک طالبان پاکستان، وخامت وضعیت امنیتی در خیبرپختون‌خوا و بلوچستان، و حکومتی سرکش در کابل که نگرانی‌های پاکستان را نادیده می‌گیرد.»

اکسپرس تریبون نوشته است که گفت‌وگوهای استانبول آخرین تلاش برای حفظ روابط کاری میان دو کشور تلقی می‌شد، اما پیش از آغاز مذاکرات امیدها اندک بود. پاکستان خواستار اقدامات عملی علیه تی‌تی‌پی بود، در حالی که طالبان این خواسته‌ها را «غیرواقعی» و با انگیزه سیاسی دانسته‌ است.

این روزنامه گزارش داده است که پس از پایان مذاکرات، لحن مقامات پاکستانی تند شد. وزیر اطلاعات پاکستان طالبان را متهم کرد که تعهدات دوجانبه و بین‌المللی خود در توافق دوحه ۲۰۲۱ را نقض کرده‌ است. او هشدار داد که پاکستان از هیچ اقدام طالبان که برخلاف منافع مردم افغانستان یا همسایگان باشد، حمایت نخواهد کرد.

اکسپرس تریبون همچنین نوشته است که منابع آگاه گفته‌اند اسلام‌آباد در حال بازنگری کامل سیاست خود در قبال افغانستان است. بستن گذرگاه‌های مرزی، اخراج مهاجران بدون مدرک و محدودیت‌های ویزا نشان‌دهنده موضع سخت‌گیرانه‌تر پاکستان است.

به باور نویسنده اکسپرس تریبون، شکست گفت‌وگوهای استانبول نه تنها یک ناکامی دیپلوماتیک، بلکه پایان یک «توهم دردناک» است؛ این توهم که طالبان می‌توانند شریک ثبات منطقه باشند. پیام تازه اسلام‌آباد بر خوداتکایی و بازدارندگی تأکید دارد و عطاءالله تارر اعلام کرده است: «پاکستان به اتخاذ هرگونه اقدام لازم برای حفاظت از شهروندان و حاکمیت ملی خود ادامه خواهد داد.»

اکسپرس تریبون نوشته است که این رویکرد می‌تواند شامل تقویت دیوارهای مرزی، حملات پیش‌دستانه علیه پناهگاه‌های تی‌تی‌پی و همکاری با کشورهای منطقه مانند چین، ایران و جمهوری‌های آسیای میانه باشد. این روزنامه همچنین اشاره کرده است که با تیرگی روابط با پاکستان، ایران و کشورهای غربی، طالبان احتمالاً در موقعیت انزوای دیپلوماتیک قرار خواهد گرفت.

تلاش‌ها به بن‌بست رسیده است

در همین حال روزنامه پاکستانی دان گزارش داده است که تلاش‌ها برای یافتن راه‌حل دایمی اختلافات میان پاکستان و طالبان افغانستان در چرخه‌ای از ناکامی و ناامیدی گرفتار شده است. این روزنامه دلیل اصلی وضعیت کنونی را سرسختی طالبان و نبود اراده برای متوقف ساختن گروه‌های تروریستی مانند تی‌تی‌پی از انجام حملات فرامرزی می‌داند.

دور سوم گفت‌وگوها در استانبول بدون هیچ پیشرفتی پایان یافت و تنها نکته مثبت آن تمدید آتش‌بسی بود که پس از درگیری‌های ماه گذشته در دوحه توافق شده بود.

روزنامه دان نوشته است که پاکستان برای نشان دادن جدیت خود هیئتی بلندپایه از جمله رئیس سازمان استخبارات را به مذاکرات فرستاد، اما امتناع طالبان از تغییر موضع باعث شد هیچ نتیجه‌ای حاصل نشود. وزیر دفاع پاکستان گفته است مذاکرات تا اکنون بی‌نتیجه بوده است.

هر چند روز یکشنبه رجب‌ طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه تصمیم گرفت تا وزیر خارجه، وزیر دفاع و دیگر مقامات ارشد خود را برای ادامه این گفت‌وگو‌ها به اسلام‌آباد اعزام کند.

طالبان خواسته‌های پاکستان را «غیرواقعی» توصیف کرده‌ است. امیر خان متقی، وزیر خارجه طالبان، خواسته‌های پاکستان را نامعقول خوانده و گفته است نمایندگان این کشور خواستار تضمین امنیتی شده‌اند.

روزنامه دان می‌نویسد جلوگیری از حملات گروه‌های جنگجو که در خاک افغانستان فعال‌اند، کار غیرممکنی نیست.

به گفته این روزنامه، طالبان گاهی منکر حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان می‌شوند و گاهی می‌گویند امنیت داخلی مشکل پاکستان است. این روزنامه اضافه کرده است که بر اساس اصول مسئولیت بین‌المللی، کابل مکلف است از عبور جنگجویان مسلح از مرز و انجام اعمال تروریستی در خاک پاکستان جلوگیری کند، اما طالبان حاضر به ارائه تضمین کتبی نیست.

روزنامه دان همچنین گزارش داده است که بسیاری از کشورهای جامعه بین‌المللی ادعاهای طالبان درباره نبود جنگجویان تی‌تی‌پی در افغانستان را باور نمی‌کنند و شواهد قابل توجهی وجود دارد که حضور این گروه‌ها را ثابت می‌کند. نزدیکی ایدئولوژیک میان طالبان افغانستان و تی‌تی‌پی نیز بر کسی پوشیده نیست.

این روزنامه نوشته است که اگر طالبان خواهان به‌دست‌آوردن رسمیت بین‌المللی هستند، باید جلو فعالیت هم‌پیمانان جنگجوی خود را بگیرند و مانع حمله آنان به کشورهای دارای حاکمیت شوند.

به باور روزنامه دان، اگر طالبان حاضر نباشد خواسته‌های «مشروع» پاکستان را بپذیرد، اسلام‌آباد باید با متحدان منطقه‌ای خود همکاری کند تا «رژیم کابل» بهای میزبانی از گروه‌های تروریستی را بپردازد.

خبرهای بیشتر

رادیو