آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز پنجشنبه در جریان سفر خود به جاپان برای شرکت در کنفرانس توسعه افریقا، از اسرائیل خواست تا تصمیم خود مبنی بر گسترش شهرک‌سازی در کرانه باختری را که به گفته او «غیرقانونی» است، لغو کند.
او همچنین نسبت به آغاز عملیات جدید ارتش اسرائیل برای تصرف شهر غزه هشدار داد و خواستار برقراری فوری آتش‌بس شد. دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد: «ضروری است که فوراً در غزه آتش‌بس برقرار شود» تا از کشتار غیرنظامیان و ویرانی‌های بیشتر جلوگیری شود.
اظهارات این مقام سازمان ملل در واکنش به طرح بحث‌برانگیز اسرائیل برای ساخت‌وساز در منطقه E1 مطرح شد؛ طرحی که از سوی کشورهای اروپایی نیز به شدت محکوم شده است.
بریتانیا و آلمان: طرح اسرائیل نقض آشکار حقوق بین‌الملل است
دیوید لامی، وزیر خارجه بریتانیا، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد طرح ساخت ۳۴۰۰ واحد مسکونی در منطقه E1، در صورت اجرا، فلسطین را به دو بخش تقسیم خواهد کرد و «نقض آشکار حقوق بین‌الملل» و تضعیف جدی راه‌حل دوکشوری است. او از دولت اسرائیل خواست فوراً این تصمیم را لغو کند.
دولت آلمان نیز با صدور بیانیه‌ای مشابه اعلام کرد که ادامه ساخت‌وساز در شهرک‌ها مانعی اساسی در مسیر پایان اشغال کرانه باختری و دستیابی به راه‌حل سیاسی است.
این انتقادات پس از آن مطرح شد که اداره غیرنظامی اسرائیل با پیشبرد رسمی طرح E1 و به رسمیت شناختن سکونتگاه آسا‌ئیل موافقت کرد. این طرح علاوه بر واحدهای مسکونی، شامل ایجاد زیرساخت‌های عمومی و خدماتی است.
در مقابل، بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، این تصمیم را «تاریخی» خوانده و تاکید کرده است: «در E1، وعده‌هایی که سال‌ها پیش داده شده بود را عملی می‌کنیم. این لحظه‌ای تعیین‌کننده برای امنیت ملی اسرائیل و روند شهرک‌سازی است.»
موضع متفاوت امریکا
در حالی که کشورهای اروپایی این پروژه را غیرقانونی و مخل صلح دانسته‌اند، ایالات متحده موضعی متفاوت اتخاذ کرده است. مایک هاکبی، سفیر امریکا در اسرائیل، در گفت‌وگو با رادیو ارتش اسرائیل تصریح کرد: «این اقدام نقض حقوق بین‌الملل نیست. ما به اسرائیل دیکته نمی‌کنیم و نمی‌گوییم که چه کاری بکند یا نکند.»
وزارت خارجه امریکا نیز در بیانیه‌ای جداگانه اعلام کرد که این ساخت‌وسازها با اهداف امنیتی اسرائیل همخوانی دارد و مغایر با سیاست‌های واشنگتن تلقی نمی‌شود.
در حالی‌که جنگ در غزه وارد مراحل جدیدی می‌شود و تلاش‌های بین‌المللی برای کاهش تنش شدت گرفته، اقدامات اسرائیل در کرانه باختری بار دیگر محور جدال دیپلوماتیک میان تل‌آویو و قدرت‌های جهانی قرار گرفته است.