همزمان با بازگشایی گذرگاه تورخم، مسافران افغان از آزار و اذیت عمدی ماموران مرزی پاکستان و اخاذیهای آشکار آنها شکایت دارند.
منابع همچنین به افغانستان اینترنشنال گزارش دادند که طالبان نیز در مرز از مسافران باجگیری کرده و با آنها برخورد تحقیرآمیز دارند.
علامه، که با مادر بیمارش از گذرگاه تورخم راهی پاکستان شده است، به افغانستان اینترنشنال گفت که ازدحام بیش از حد باعث شد تا از پگاه تا شامگاه در گذرگاه منتظر بماند. او با انتقاد از عملکرد پولیس و نیروهای امنیتی پاکستان میگوید که بهجای مدیریت نظم و تسهیل عبور مسافران، تمام توجه آنها معطوف به اخاذی و دریافت رشوه است.
او افزود: «تنها دو روز از اعتبار ویزای من باقی مانده بود، بنابراین مجبور شدم که همان روز اول به پاکستان بروم. از سوی دیگر، پزشکان مادرم برای آزمایش خواسته بودند، اما وضعیت بد تورخم مرا به گریه انداخت.»
پدیده اخاذی پولیس پاکستان در تورخم و پیشاور نهتنها جدید نیست، بلکه به رویهای رایج و نهادینهشده تبدیل شده است. در این میان، مسافرانی که تنها تذکره (کارت شناسایی) دارند نیز با مشکلات متعددی روبهرو شدهاند.
آنها میگویند که پیشتر امکان خروج از پاکستان با تذکره را داشتند، اما اکنون پولیس این حق را از آنها سلب کرده و تنها به افرادی اجازه عبور میدهد که دارای ویزا و پاسپورت باشند، در غیر این صورت، آنها را در بلاتکلیفی و سردرگمی نگه میدارد.
یکی از مسافران گفت: «از یکسو به ما اجازه اقامت بدون مدارک در پاکستان را نمیدهند و هر روز اعلام میکنند که باید تا ۳۱ مارچ این کشور را ترک کنیم، اما اکنون که میخواهیم برویم، باز هم اجازه خروج نمیدهند.»
وی افزود: «تمام تمرکز پولیس پاکستان بر جیبهای مردم فقیر است؛ اگر پول بدهید، بدون مدارک نیز میتوانید وارد خاک پاکستان شوید.»
او ادامه داد که روند رشوهگیری تنها به دروازه تورخم محدود نمیشود، بلکه از مسافران در مسیرهای مختلف پیشاور نیز اخاذی میشود.
برخی منابع در تورخم نیز ضمن تایید این ادعاها، به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که پولیس پاکستان از مسافران و بیماران برای تسریع نوبت آنها در صف، پول میگیرد. به گفته این منابع، در صورت عدم پرداخت پول، مسافران ساعتها در صف منتظر میماند و پولیس عامدانه مانع پیشروی آنان میشود.
منابع همچنین گزارش دادهاند که پلیس پاکستان با مسافران و بیماران رفتاری تحقیرآمیز دارد، آنها را مورد ضرب و شتم قرار میدهد و از الفاظ توهینآمیز استفاده میکند.
به گفته منابع، پولیس پاکستان در ازای زدن مهر ویزا و پاسپورت، از مسافران و بیماران مبالغی بین دو تا ده هزار کلدار رشوه دریافت میکند، امری که مردم را با مشکلات جدی و فشار مضاعف روبهرو کرده است.
این منابع افزودهاند که در صفها، افرادی با حمایت پولیس پاکستان مستقر شدهاند که بهصورت سازمانیافته از مسافران پول اخاذی کرده و وسایلشان را سرقت میکنند.
بر اساس این گزارشها، نیروهای طالبان در سوی دیگر مرز تورخم، ضمن رفتار خشونتآمیز با مسافران، برای جلو انداختن نوبت شان از آنها اخاذی میکنند.
منابع گزارش دادهاند که نیروهای طالبان از بیماران اورژانسی برای جلو انداختن نوبت شان، مبالغی بین پنج تا ده هزار افغانی رشوه میگیرند و سپس آنها را بدون نوبت به مقامات پاکستانی معرفی میکنند.
از سوی دیگر، روزنامه پاکستانی «دان» گزارش داده است که در اولین روز بازگشایی گذرگاه تورخم، مقامات پاکستانی بیش از دو هزار پناهجوی افغان را بهاجبار به کشورشان بازگرداندهاند.
بر اساس این گزارش، به دلیل تنشهای اخیر میان طالبان و نیروهای مرزی پاکستان، تجهیزات فنی سیستم مهاجرتی پاکستان در تورخم آسیب دیده و در نتیجه، روز گذشته ثبت ورود و خروج مسافران بهصورت دستی انجام شده است.