منابع وابسته به طالبان در قندهار به افغانستان اینترنشنال گفتند که وزارتهای مالیه و اقتصاد طالبان و همچنان بانک مرکزی افغانستان با تصمیم رهبر طالبان برای قطع خدمات فایبر نوری مخالفت کردهاند.
این منابع گفتند که چند روز پیش هیئتی به رهبری وزارت اقتصاد طالبان و با حضور مقامهایی از وزارت مالیه و بانک مرکزی به قندهار رفت تا با رهبر طالبان درباره پیامدهای قطع اینترنت دیدار و گفتوگو کند. به گفته آنان، این هیئت بر این نکته تاکید داشت که تمامی امور این نهادها بهشکل آنلاین انجام میشود و قطع اینترنت پرسرعت، فعالیت و سیستمهای آنها را با اختلال جدی روبهرو میسازد.
منابع افزودند که نگرانی از درز اسناد و اطلاعات رسمی به خارج از کشور و نیز نبود کنترول کامل بر شبکه فایبر نوری، از جمله دلایلی بوده که رهبر طالبان برای این تصمیم بیان کرده است. او همچنین به وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی دستور داده است تا از شرکتهای مخابراتی ضمانت بگیرد که تمامی مکالمات و دادهها در اختیار طالبان باشد.
طبق گفته منابع، از شرکتهای مخابراتی خواسته شده است «لغات یا کدهای خاص» تعریف کنند و در صورتی که کسی از این لغات استفاده کرد، تمام سوابق و دادههای او در اختیار ریاست عمومی استخبارات طالبان قرار گیرد.
اطلاعات تازه نشان میدهد که پس از بلخ و پنج ولایت دیگر خدمات فایبر نوری مسدود شدن اینترنت بیسیم بهتدریج به دیگر ولایتها گسترش خواهد یافت.
منابع گفتند که شماری از ملاهای تندرو، بهویژه والی بلخ، محمد یوسف وفا و نوراحمد اسلامجار، والی هرات از این تصمیم رهبر طالبان حمایت کردهاند. به گفته آنان، والی بلخ در نشستی گفته است که با قطع اینترنت، اطلاعات ادارهها به دست استخبارات خارجی نمیافتد و محفوظ خواهد ماند.
در کابل نیز شماری از کارمندان تلویزیون ملی گفتند دسترسی کارمندان این نهاد به اینترنت قطع شده است. تنها برای کسانی که ناگزیر به استفادهاند، حساب ویژهای ایجاد میشود که همه فعالیتهای شان بهطور کامل زیر نظارت قرار دارد.
در بلخ، سخنگوی والی طالبان، حاجی زید، گزارش اینترنشنال مبنی بر ممنوعیت استفاده از اینترنت فایبر نوری به فرمان رهبر طالبان را تایید کرد و گفت از این پس «برای جلوگیری از منکرات» از این خدمات استفاده نخواهد شد و آنها به دنبال گزینه بدیل هستند.
منابع مستقل نیز تایید کردند که از حدود سه هفته پیش تاکنون خدمات شرکتهای فایبر نوری در سراسر افغانستان یا قطع شده و یا بهشدت ضعیف است.
باشندگان مزار شریف نیز روز دوشنبه گفتهاند طالبان در این شهر شبکههای وایفای را مسدود کردهاند. مقامهای شرکتهای مخابراتی نیز این موضوع را تایید و اعلام کردهاند که این اقدام به دستور رهبری طالبان صورت گرفته است.
کارشناسان میگویند محدودسازی فایبر نوری و خدمات اینترنتی برای طالبان یک ابزار کوتاهمدت در جهت کنترول جریان اطلاعات دیجیتال است، اما در درازمدت اقتصاد، آموزش و رشد تکنولوژی افغانستان را بهشدت آسیب خواهد زد.
آنان وضعیت نپال را نمونهای میدانند که در آن، ممنوعیت شبکههای اجتماعی به اعتراضهای گسترده مردمی انجامید. در آن کشور پس از مسدود شدن ۲۶ شبکه اجتماعی، جوانان و مردم به خیابانها آمدند و این اقدام را تلاشی برای محدودسازی مبارزه با فساد تلقی کردند. در نخستین روز تظاهرات، ۱۹ نفر کشته شدند و شمار قربانیان بهزودی به ۷۲ تن رسید. در نهایت نخستوزیر کی.پی. شارما اولی استعفا داد، پارلمان منحل شد و نخستوزیر جدیدی قدرت را بهدست گرفت.