شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به حمله اسرائیل به دوحه که رهبران حماس را هدف گرفته بود، بیانیهای در محکومیت آن منتشر و یک نشست اضطراری برگزار کرد. نمایندگان اغلب کشورهای حاضر این حمله را محکوم کردند. نماینده امریکا آن را اقدامی «ناهمسو» با اهداف امریکا و اسرائیل دانست.
در بیانیه شورای امنیت سازمان ملل که پنجشنبه ۲۰ سنبله و پیش از برگزاری نشست منتشر شد و هر ۱۵ عضو شورا، از جمله ایالات متحده آن را امضا کردند، نامی از اسرائیل برده نشد.
این بیانیه ضمن محکوم کردن حمله به دوحه، بر «همبستگی» شورای امنیت ملل متحد با قطر تاکید کرد و به کشورهای منطقه هشدار داد که از «اقدامهای تحریکآمیز» بپرهیزند.
اعضای شورای امنیت در این بیانیه تاکید کردند: «آزادی گروگانها، بازگرداندن پیکر گروگانهای کشتهشده و پایان دادن به جنگ و رنج در غزه باید اولویت اصلی ما باقی بماند.»
رئیس امور سیاسی سازمان ملل نیز در آغاز نشست اضطراری که بعد از ظهر پنجشنبه ۲۰ سنبله در مقر سازمان ملل در نیویارک برگزار شد، این حمله را «ناقض حاکمیت قطر» و «تهدیدی جدی برای صلح و امنیت منطقه» خواند.
رُزماری دیکارلو گفت که چنین اقداماتی تلاشهای بینالمللی برای میانجیگری بهمنظور پایان دادن به جنگ غزه و بازگرداندن گروگانها را تضعیف میکند.
علاوه بر دیکارلو، نمایندگان فرانسه، بریتانیا، دنمارک و چین این حمله را بهشدت محکوم کردند.
دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل در این جلسه، حمله روز سهشنبه کشورش به قطر را حامل پیامی خطاب به «تمامی تروریستها» دانست و گفت: «پیام این حمله در سراسر این مجلس طنینانداز شود. نه در غزه، نه تهران، نه دوحه، هیچ پناهگاهی برای تروریستها وجود ندارد و آنها هیچکجا مصونیت نخواهند داشت. ما علیه رهبران تروریسم هر جا که پنهان شده باشند، اقدام میکنیم.»
اسرائیل طی حمله روز سهشنبه تلاش کرد رهبران سیاسی حماس را که در قطر زندگی میکنند هدف قرار دهد و حذف کند اما بنابر گزارشها دور شدن سران حماس از تلفنهای همراهشان مانع تحقق کامل اهداف این حمله شد.
همچنین گمانهزنیها در خصوص پیامدهای حمله از این حکایت دارد که سران اصلی حماس کُشته نشدهاند.
قطر، اسرائیل را به تضعیف مذاکرات متهم کرد
شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر قطر، در این جلسه اسرائیل را به تلاش برای از مسیر خارج کردن تلاشها برای پایان دادن به جنگ در غزه متهم کرد، با این حال گفت که کشورش همچنان به میانجیگری برای پایان جنگ متعهد است.
او خطاب به کشورهای حاضر در نشست گفت: «اسرائیل تلاش میکند هرگونه چشمانداز صلح را تضعیف کند و رنج مردم فلسطین را تداوم بخشد. همچنین نشان میدهد که افراطگرایانی که امروز بر اسرائیل حکومت میکنند، به گروگانها اهمیتی نمیدهند. گروگانها برای آنها اولویت ندارند.»
پاکستان همچنین این سوال را مطرح کرد که آیا آزادی گروگانهای اسیر حماس برای اسرائیل در اولویت است یا خیر.
عاصم افتخار احمد، سفیر پاکستان در سازمان ملل، خطاب به حاضران در این نشست گفت: «آشکار است که اسرائیل مصمم است برای تضعیف و از بین بردن هرگونه امکان صلح هر کاری انجام دهد.»
امتناع امریکا از محکوم کردن اسرائیل
دوروتی شیا، سفیر موقت ایالات متحده در سازمان ملل، در واکنش به اظهارات مرتبط با گروگانها گفت: «برای هیچ کدام از اعضای شورای امنیت مناسب نیست که از این موضوع برای زیر سوال بردن تعهد اسرائیل به بازگرداندن گروگانهایش به خانه استفاده کند.»
او در سخنانش در این نشست تا حد زیادی اظهارات دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، در واکنش به این حمله را تکرار کرد، این حمله را «تاسفبار» خواند و گفت که هرچند این حملات اهداف ایالات متحده یا اسرائیل را پیش نمیبرد، اما «میتواند فرصتی برای صلح باشد.»
شیا، نابودی حماس را «هدفی شایسته» خواند و تاکید کرد که «تروریستها نباید هیچ آیندهای در غزه داشته باشند».
او ضمن تاکید بر تعهد ایالات متحده به تحقق آتشبس، ارائه کمکهای بشردوستانه به ساکنان غزه و پایان دادن به درگیریها، از حماس خواست هرچه سریعتر گروگانهای زنده را آزاد و پیکر گروگانهای کشتهشده را تحویل دهد.
چین: حمله به قطر نفرتانگیز و ناشی از سوءنیت و بیمسئولیتی اسرائیل است
نماینده چین در سازمان ملل ضمن یادآوری طرح جدید ایالات متحده برای آتشبس که هفتم سپتامبر ارائه شد، گفت: «امریکا مدعی شد اسرائیل با این طرح موافقت کرده است. اما دیدیم که دو روز بعد، اسرائیل هیئتی از حماس را که در حال گفتوگو درباره همین طرح بود، هدف گرفت. این اقدامِ نفرتانگیز، ناشی از سوءنیت، بیمسئولیتی و خرابکاری عمدی اسرائیل در روند مذاکرات است.»
همصدایی روسیه، فرانسه، بریتانیا و دنمارک
نماینده فرانسه ضمن ابراز حمایت از قطر، حملات اسرائیل به دوحه را نقض حقوق بینالملل خواند و تأکید کرد که راهحل سیاسی بر اساس چارچوب دو دولت ضروری است.
او در توضیح این راهحل، آن را بر پایه «بهرسمیت شناختن یک دولت مستقل فلسطینی با حکمرانی اصلاحشده» استوار دانست.
نماینده بریتانیا هم این حملات را محکوم کرد و گفت که این دست اقدامها در بلندمدت به برقراری صلح در خاورمیانه یا حفاظت از امنیت اسرائیل کمکی نخواهد کرد.
نماینده روسیه نیز علیرغم اختلافهای عمده با کشورهای اروپای غربی بر سر مساله اوکراین، در این نشست با دیگر کشورهای اروپایی همسو بود و حمله اسرائیل به قطر را حاوی «پیامدهای جدی برای وضعیت فاجعهبار غزه و امنیت کل منطقه خاورمیانه» خواند.
او در خلال صحبتهایش به کشته شدن اسماعیل هنیه، یکی از رهبران حماس، در تهران نیز اشاره کرد و گفت: «حذف فیزیکی چهرههای برجسته سیاسی و نظامی نهتنها جنایت است، بلکه بیاحترامی به اصول همکاری متمدنانه است و میتواند به بروز تنشهای غیرقابل کنترل در منطقه بیانجامد.»