گزارش تازه سازمان جهانی بهداشت از مناطق زلزله‌زده افغانستان نشان می‌دهد که نابرابری جنسیتی علیه زنان به‌شدت دسترسی آنان به خدمات صحی را محدود کرده است. این سازمان هشدار داد که عدم دسترسی به خدمات پزشکی و نبود کادر درمانی زن، جان زنان و کودک را در معرض خطر می‌دهد.
بر اساس این گزارش، زنان در مناطق آسیب‌دیده نه‌تنها به خدمات تخصصی پزشکی دسترسی کمتری دارند، بلکه کمبود نیروی زن در مراکز درمانی نیز موانعی جدی در مسیر دریافت مراقبت‌های سلامت باروری، روانی و عمومی ایجاد کرده است.
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که این چالش به‌ویژه در ولایات کنر، ننگرهار و لغمان که اخیرا از زلزله‌ای ویرانگر آسیب دیدهاند، وضعیت بحرانی‌تری یافته است.
یافته‌های سازمان ملل حاکی از فقر شدید، شرایط نامطلوب کمپ‌ها، محدودیت تردد زنان به دلیل نداشتن محرم و آسیب‌پذیری کودکان به ویژه کودکان بی‌سرپرست در برابر سوءاستفاده است.
گزارش افزوده که در حال حاضر، بسیاری از کارکنان زن بخش صحی، به‌دلیل نبود محل اقامت ایمن، امکان حضور شبانه در مراکز درمانی را ندارند و مجبورند روزانه ساعت‌ها با همراهی محرم از مناطق شهری به روستاها رفت‌وآمد کنند.
براساس ارزیابی سازمان بهداشت جهانی این محدودیت‌ها نه‌تنها ارائه مداوم خدمات درمانی را مختل کرده، بلکه سبب شده بسیاری از زنان به‌ویژه در زمان‌های اضطراری نتوانند از مراقبت‌های مورد نیاز بهره‌مند شوند.
گزارش افزوده که از سوی دیگر به دلیل محدودیت‌های فرهنگی و اجتماعی، بسیاری از زنان تنها در حضور پزشکان یا پرستاران زن حاضر به مراجعه به مراکز درمانی هستند و کمبود شدید کادر درمان زن باعث شده که زنان در بسیاری از مناطق عملا از خدمات بهداشتی محروم بمانند.
طبق این ارزیابی، بلایای طبیعی و بحران انسانی افغانستان فقط مشکل خدمات پزشکی و امدادرسانی نیستند بلکه عوامل دیگری چون فقر، ایمنی و نابرابری نقش کلیدی در شدت گرفتن آسیب‌ها دارند.
سازمان بهداشت جهانی هشدار داده که با نزدیک شدن فصل زمستان در هفته‌های آینده، خطرات بهداشتی در حال افزایش است.
گزارش افزوده که خانواده‌ها در پناهگاه‌های موقت و شلوغ، در معرض بیماری‌های واگیردار مانند سرخکان، عفونت‌های حاد تنفسی و اسهال قرار دارند.
وضعیت بیمارستان‌ها و خدمات درمانی
ارزیابی سازمان بهداشت جهانی از داده‌های پنج بیمارستان نشان می‌دهد که شایع‌ترین آسیب، تروماهای متعدد پس از زلزله، سپس صدمات سر و پس از آن آسیب‌های نخاعی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
همچنین طبق این گزارش ۱۰ مرکز صحی فرعی، شش مرکز بهداشت ابتدایی، دو مرکز بهداشت جامع، یک بیمارستان ولسوالی و یک بیمارستان ولایتی از زلزله‌های اخیر آسیب دیدهاند.
شیوع بیماری‌های واگیردار در مناطق زلزله‌زده
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که بین ۲ تا ۹ سپتامبر، یک هزار و ۱۹۵ مورد بیماری‌های عفونی گزارش شده که شامل ۷۷۵ مورد عفونت تنفسی حاد، ۶۰ مورد مشکوک به مالاریا، ۴۳ مورد مشکوک به کووید و ۳۱۷ مورد اسهال بوده در ولایت کنر گزارش شده است.
این سازمان می‌گوید که روز دوشنبه مقدار ۳۵.۹ تن تجهیزات اضطراری پزشکی از مرکز لجستیکی خود در دبی دریافت کرد. این تجهیزات شامل ۱۸۳ بسته بیماری‌های غیرواگیر، ۹۸ بسته پزشکی تروما و جراحی اضطراری، و ۲۰ بسته سلامت اضطراری بین‌سازمانی بوده‌اند.
سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که تاکنون مجموعا ۴۳ تن تجهیزات به مناطق آسیب‌دیده از زلزله فرستاده شده است.