سازمان «زنان ملل متحد» می‌گوید ازدواج‌های زودهنگام و ازدواج کودکان در افغانستان پس از بازگشت طالبان به قدرت به‌شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. این نهاد هشدار داده که چنین روندی باعث بالا رفتن بارداری در میان نوجوانان و در نتیجه افزایش مرگ‌ومیر مادران شده است.
این گزارش نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۳۰ درصد دختران افغان پیش از رسیدن به هجده سالگی ازدواج کرده‌اند و حدود ده درصد آنان کمتر از پانزده سال داشته‌اند. به گفته این نهاد، بسیاری از خانواده‌ها زیر فشار فقر و نبود امکان آموزش یا کار برای دختران، ازدواج را به‌عنوان یک «راه بقا» انتخاب کرده‌اند.
سازمان ملل هشدار داده است که پیامد این روند برای سلامت زنان و کودکان بسیار سنگین خواهد بود. بر پایه برآورد این نهاد، تا سال ۲۰۲۶ بارداری‌های زودرس در افغانستان ۴۵ درصد افزایش می‌یابد و خطر مرگ‌ومیر مادران نیز بیش از ۵۰ درصد بالا می‌رود.
به گفته این سازمان، دخترانی که از آموزش محروم می‌شوند، بیشتر در معرض ازدواج اجباری و بارداری زودرس قرار می‌گیرند.
سازمان زنان ملل متحد هشدار داده است که بسته بودن مکاتب متوسطه و دانشگاه‌ها برای دختران، همراه با محرومیت از کار و کمبود خدمات صحی، شرایطی را به‌وجود آورده که خطر مرگ مادر و نوزاد به‌شدت افزایش یافته است.
در این گزارش آمده است که ممنوعیت تحصیل دختران در رشته‌های طب و قابله‌گی در دسامبر ۲۰۲۴، یکی از آخرین راه‌های تربیت کادر صحی زن را مسدود کرده است. این تصمیم دسترسی زنان به خدمات درمانی را محدودتر ساخته و در کنار افزایش ازدواج‌های زودهنگام، یک بحران پیچیده و خطرناک برای سلامت زنان و کودکان به‌وجود آورده است.
سازمان زنان ملل متحد گفته است که این چرخه می‌تواند افغانستان را با نسلی روبه‌رو کند که از آموزش محروم مانده، در کودکی ازدواج می‌کند و با خطر جدی مرگ‌ومیر مواجه است. به باور این نهاد، جامعه جهانی باید هرچه زودتر برای حمایت از زنان و دختران افغان دست به اقدام بزند؛ در غیر آن، پیامدهای انسانی و توسعه‌ای «بسیار سنگین‌تر» خواهد شد.
سازمان زنان ملل متحد پیش‌تر نیز از جامعه جهانی خواسته بود کمک‌ها و برنامه‌های خود در افغانستان را به‌گونه‌ای بازطراحی کند که تمرکز اصلی بر زنان باشد. این نهاد تأکید کرده است که منابع باید به‌صورت درازمدت و انعطاف‌پذیر در اختیار نهادهای محلی زنان قرار گیرد و دست‌کم «۳۰ درصد» از کمک‌ها به برنامه‌های برابری جنسیتی اختصاص یابد.
این سازمان تأکید کرده است که هرگونه اقدام یا همکاری که به عادی‌سازی تبعیض علیه زنان منجر شود باید متوقف گردد. به گفته این نهاد، اگر حقوق، آموزش و سلامت زنان در اولویت قرار نگیرد، افغانستان با خطر از دست رفتن نسل جوان و پیامدهای انسانی و توسعه‌ای «سنگین‌تر» روبه‌رو خواهد شد.
طالبان پس از بازگشت به قدرت در سال ۲۰۲۱، با صدور فرمان‌های پیاپی، زنان افغانستان را از آموزش، کار و حضور در عرصه عمومی محروم کرده است.