ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، پس از نشست مجازی با ترامپ که رهبران اروپایی نیز حضور داشتند، گفت امیدوار است نشست روز جمعه ترامپ و ولادیمیر پوتین بر آتشبس متمرکز باشد و افزود که به ترامپ هشدار داده پوتین درباره تمایلش به پایان جنگ «لاف میزند».
او در نشست خبری مشترک در برلین با صدراعظم آلمان گفت: «به رئیسجمهور امریکا و همه همتایان اروپاییما گفتم که پوتین لاف میزند.»
زلنسکی افزود: «او تلاش میکند پیش از نشست آلاسکا در تمام جبهه اوکراین فشار وارد کند. روسیه میخواهد نشان دهد که میتواند تمام اوکراین را اشغال کند.»
زلنسکی همچنین تاکید کرد که خواهان برگزاری یک نشست سهجانبه رهبران است و گفت هیچ مذاکرهای درباره اوکراین نباید بدون حضور کییف انجام شود.
ترامپ: رهبران اروپایی «افراد فوقالعادهای» هستند
دونالد ترامپ پیش از آغاز گفتوگوهای چهارشنبه که به ابتکار حکومت آلمان برگزار شد، رهبران اروپایی را «افرادی فوقالعاده» خواند و گفت آنها خواهان دستیابی به یک توافق هستند.
اندکی پیش از اظهارات زلنسکی، امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه گفت که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، گفته است که اوکراین باید در هرگونه مذاکرات مربوط به قلمرو در توافق آتشبس با روسیه حضور داشته باشد.
این اظهارات نخستین نشانه از محتوای گفتوگوهای ترامپ با رهبران اروپایی و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، است که با هدف آمادهسازی دیدار ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، در آلاسکا برگزار شد.
اصرار ترامپ بر مشارکت اوکراین ــ در صورت تایید ــ میتواند تا حدی خیال کییف و متحدانش را راحت کند؛ چرا که بیم آن میرفت ترامپ و پوتین به توافقی دست یابند که امنیت اروپا و اوکراین را نادیده بگیرد و به تجزیه قلمرو اوکراین منجر شود.
ترامپ و پوتین قرار است روز جمعه این هفته در آلاسکا دیدار کنند تا درباره پایان دادن به جنگ سهونیمسالهای گفتوگو کنند که بزرگترین درگیری اروپا از زمان جنگ جهانی دوم به شمار میرود. ترامپ پیشتر گفته بود دو طرف باید برای پایان دادن به این نبرد که دهها هزار کشته برجای گذاشته و میلیونها نفر را آواره کرده است، بر سر مبادله اراضی به توافق برسند.
در روزی پرکار از نظر دیپلوماسی، زلنسکی وارد برلین شد و در نشستهای مجازی به میزبانی آلمان با رهبران اروپایی و سپس با ترامپ گفتوگو کرد. اروپاییها نگرانند که هرگونه مبادله ارضی، نزدیک به یکپنجم خاک اوکراین را به روسیه واگذار و پوتین را به گسترش نفوذ بیشتر در غرب اروپا جسورتر کند.
در همین حال، سازمان ملل چهارشنبه ۲۲ اسدخبر داد که تلفات غیرنظامیان اوکراین به بالاترین حد در سه سال اخیر رسیده است.
هیئت ناظران سازمان ملل در اوکراین اعلام کرد که در ماه جولای، ۲۸۶ غیرنظامی کشته و هزار و ۳۸۸ نفر زخمی شدهاند که این بالاترین آمار از مه ۲۰۲۲ تاکنون است.
واکنش رهبران اروپایی
رهبران اروپایی پس از گفتوگو با ترامپ درباره این نشست اظهار نظر کردهاند.
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، در کنفرانس خبری بعد از نشست امروز گفت: «ما چند نکته مهم را برای مذاکرات روشن کردهایم: اول، اوکراین باید به محض برگزاری نشستهای بعدی بر سر میز حضور داشته باشد. دوم، مذاکرات باید با یک آتشبس آغاز شود و سپس عناصر اصلی در یک توافق چارچوبی تنظیم گردد.»
او افزود: « نکته سوم این است که اگر قرار است درباره مسائل سرزمینی مذاکره شود، خط تماس باید مبنا باشد و هیچگونه به رسمیت شناختن حقوقی اشغالگریهای روسیه مطرح نیست. اصل عدم تغییر مرزها با زور باید حفظ شود.»
صدراعظم آلمان گفت که «نکته چهارم این است که مذاکرات باید شامل تضمینهای امنیتی قوی برای کییف باشد. نیروهای مسلح اوکراین باید توانایی دفاع موثر از حاکمیت کشور خود را داشته باشند و این توانایی باید با کمکهای بلندمدت غرب حفظ شود.»
او افزود: «پنجمین نکته هم این است که مذاکرات باید بخشی از یک استراتژی مشترک فراآتلانتیک باشد، که همچنان بر حمایت قوی از اوکراین و فشار لازم بر روسیه تاکید داشته باشد. اگر در آلاسکا از سوی روسیه حرکتی صورت نگیرد، ایالات متحده و ما اروپاییها باید فشار را حفظ کنیم و حتی آن را افزایش دهیم.»
اورسولا فوندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا، نیز درباره گفتوگوی رهبران اروپایی با دونالد ترامپ گفت: «به همراه رئیسجمهور امریکا، رئیسجمهور اوکراین و دیگر رهبران اروپایی، گفتوگوی بسیار خوبی داشتیم. درباره نشست دوجانبه آتی در آلاسکا تبادل نظر کردیم. امروز اروپا، امریکا و ناتو موضع مشترک خود را درباره اوکراین تقویت کردهاند. ما هماهنگی نزدیک خود را ادامه خواهیم داد. هیچکس بیش از ما خواهان صلح نیست؛ صلحی عادلانه و پایدار.»
مارک روته، دبیر کل ناتو، نیز گفت: «گفتوگویی عالی با رئیسجمهور امریکا، زلنسکی و رهبران اروپایی پیش از دیدار ترامپ با پوتین در آلاسکا داشتیم. ما متحد هستیم تا به این جنگ وحشتناک علیه اوکراین پایان دهیم و به صلحی عادلانه و پایدار برسیم. از رهبری ترامپ و هماهنگی نزدیک با متحدان قدردانی میکنیم. اکنون توپ در زمین پوتین است.»
وزیر خزانهداری امریکا روسیه را به تحریم یا تعرفه تهدید کرد
همزمان با این تحولات اسکات بسنت، وزیر خزانهداری ایالات متحده، هشدار داد که اگر دیدار ترامپ با پوتین نتیجه مطلوبی نداشته باشد، ممکن است تحریمها یا تعرفههای جدیدی علیه روسیه اعمال شود.
او در گفتوگو با شبکه بلومبرگ از رهبران اروپایی نیز خواست به سمت تحریمها بروند و گفت: «رئیسجمهور ترامپ برای پوتین روشن خواهد کرد که همه گزینهها روی میز است.»
روسیه: گفتوگو با امریکا شامل مسائل دوجانبه هم میشود
آلکسی فادیف، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، این نشست را برای صلح و ثبات بینالمللی بسیار مهم خواند و گفت نشست پوتین با ترامپ علاوه بر جنگ اوکراین، به تمام موضوعات انباشتهشده در روابط دوجانبه خواهد پرداخت؛ از موانع موجود بر سر گفتوگوی عادی بین دو کشور گرفته تا موضوعات امنیت جهانی.