دو نماینده کانگرس ایالات متحده لایحه‌ای دوحزبی را با هدف عمل به تعهدات این کشور در قبال همکاران سابق افغان ارتش و حکومت امریکا به مجلس نمایندگان ارائه کردند.
این لایحه با عنوان «قانون تعدیل وضعیت افغان‌ها»، مسیری قانونی برای دریافت اقامت دایم به ده‌ها هزار شهروند افغانستان در ایالات متحده فراهم می‌کند؛ افرادی که پس از خروج نظامی امریکا از افغانستان، در شرایط اضطراری به امریکا منتقل شدند.
طبق مفاد این لایحه، افغان‌هایی‌که هم‌اکنون با وضعیت «ویزای بشردوستانه موقت» معروف به پارول در امریکا حضور دارند، در صورتی که از مرحله بررسی‌های امنیتی عبور کنند، می‌توانند برای اقامت دایمی در این کشور درخواست دهند.
گسترش دامنه افراد واجد انتقال به امریکا
این لایحه پیشنهاد کرده است که یک کارگروه مشترک بین سازمان‌ها، با مدیریت وزارت امور خارجه امریکا که مسئول برنامه انتقال همکاران افغان واجد شرایط از افغانستان است، تشکیل شود.
در صورت تصویب لایحه در مجلس، وزارت امور خارجه امریکا موظف خواهد شد به درخواست‌های کانگرس در خصوص پرونده‌های ویزای ویژه مهاجرت (اس‌آی‌وی) و برنامه پذیرش پناهندگان ایالات متحده (یو‌اس رپ) پاسخ دهد. همچنین، باید دفتری را برای بررسی درخواست‌های ویزا و ارائه خدمات قنسولی به طور حضوری و مجازی ایجاد کند.
این درخواست به معنای آن است که وزارت خارجه دفتری را که برای رسیدگی به این پرونده‌ها داشت و لغو کرد، احیا کند.
در این لایحه از حکومت خواسته شده است که فهرست واجدین شرایط انتقال به امریکا، از جمله دارندگان پی-۲ و آنانی که در کنار نیروهای امریکایی خدمت کرده‌اند، گسترش دهد. این افراد شامل اعضای قوای ویژه ارتش ملی افغانستان و نیروی هوایی خواهد بود.
این لایحه از حکومت ترامپ خواسته است که برنامه ویزای ویژه مهاجرت یا اس‌آی‌وی تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۹ تمدید شود. با تمدید این برنامه، مسیر انتقال هزاران نفر از افغانستان و کشورهای همسایه برای مهاجرت به امریکا مساعد می‌شود.
همچنین، این نمایندگان خواستار آن شده اند که ویزای ویژه مهاجرتی برای والدین، خواهر و برادر واجد شرایط اعضای نیروهای مسلح امریکا و کهنه‌سربازان امریکایی اعطا شود.
حفاظت در برابر طالبان
هدف از این لایحه، مصونیت، امنیت و آینده‌ای مطمئن برای کسانی عنوان شده که به‌واسطه همکاری با نیروهای امریکایی، هم‌اکنون با تهدیدات جدی، به‌ویژه از سوی طالبان، مواجه هستند.
جیسون کرو، نماینده ایالت کلرادو و از کهنه‌سربازان جنگ افغانستان که این لایحه را ترتیب کرده، گفت: «من در افغانستان در میدان نبرد خدمت کردم.اگر به خاطر افغان‌های شجاعی که دوشادوش ما جنگیدند و خدمت کردند، نبود شاید امروز زنده نبودم.»
ماریانت میلر-میکس، نماینده دیگر کانگرس اظهار داشت: «با ۲۴ سال خدمت در ارتش، به‌خوبی از فداکاری‌هایی که متحدان افغان ما در کنار نیروهای امریکایی انجام دادند، آگاه هستم. آنها جان خود را برای حمایت از ما به خطر انداختند و اکنون به دلیل این همکاری، با تهدیدات جدی از سوی طالبان روبه‌رو هستند.»
این عضو کانگرس امریکا گفت که قانون تعدیل وضعیت افغان‌ها تلاشی مسئولانه و دوحزبی برای وفا کردن به تعهدات امریکا است.
این لایحه با حمایت گسترده نهادهای کهنه‌سربازان و مدافعان حقوق پناهجویان افغان روبه‌رو شده است.
جو چنلی، مدیر اجرایی اتحادیه کهنه‌سربازان امریکا گفت که آنها از لایحه تعدیل وضعیت افغان‌ها به‌طور کامل حمایت می‌کنند. به گفته او، این قانون گامی اساسی برای عمل به تعهدات در قبال کسانی است که شجاعانه در کنار نیروهای امریکایی در افغانستان جنگیدند.
با روی کار آمدن حکومت ترامپ، نگرانی سازمان‌های حامی پناهجویان افغان از اخراج همکاران پیشین ارتش و حکومت امریکا در افغانستان بالا گرفته است. حکومت ترامپ با لغو وضعیت حفاظت قانونی هزاران پناهجوی افغان، از آنها خواسته است که خاک امریکا را ترک بگویند.
لایحه جدید در صورت تصویب در کانگرس، دستکم بخشی از پناهجویان افغان را از دایره خطر اخراج بیرون می‌کند.
با این که شماری از مقام‌های امریکایی از روند پذیرش پناهجویان افغان به علت نگرانی‌های امنیتی و به گفته آنها تدابیر ناکافی بررسی سوابق امنیتی در حکومت بایدن انتقاد کرده اند، اما شخص رئیس جمهور وعده سپرد افغان‌هایی که در کنار نیروهای امریکایی جنگیدند یا همکاری کردند، اقامت به دست آورند.