کارشناسان سازمان ملل در گزارشی تازه به شورای امنیت، نوشتند که طالبان در افغانستان محیط امن برای گروههای تروریستی خارجی فراهم کرده که تهدید جدی برای امنیت آسیای مرکزی و سایر کشورها به شمار میرود.
طبق گزارش، چندین پایگاه آموزشی مرتبط با القاعده در سراسر افغانستان وجود دارد.
کارشناسان سازمان ملل به شورای امنیت این سازمان گزارش دادند که حضور داعش خراسان در افغانستان «جدیترین تهدید» در سطح منطقه و جامعه بینالملل محسوب میشود. آنها نوشتند که داعش خراسان با داشتن حدود دو هزار جنگجو همچنان به جذب نیرو در داخل و خارج از افغانستان ادامه داده است.
در گزارش آمده است که در شمال افغانستان و مناطق نزدیک به مرزهای پاکستان، داعش خراسان کودکان را در مدارس مذهبی آموزش داده و یک دوره آموزشی انتحاری را برای کودکان کمتر از ۱۴ سال برگزار کرده است.
گزارش تصریح میکند که حضور القاعده در افغانستان عمدتاً متشکل از جنگجویانی با اصالت عرباند که در گذشته در کنار طالبان جنگیده بودند. این افراد در ولایتهای هلمند، قندهار، کنر، ارزگان و زابل بهطور پراکنده حضور دارند.
کارشناسان ملل متحد نوشتند که چندین پایگاه آموزشی مرتبط با القاعده در سراسر افغانستان وجود دارد. آنها از شناسایی سه پایگاه جدید نیز خبر دادند که در آنها به جنگجویان القاعده و تحریک طالبان پاکستانی آموزش داده میشود.
انتقال جنگجویان القاعده به افغانستان
این کارشناسان نوشتند که همزمان نگرانیهایی وجود داشت که برخی از جنگجویان افراطی از سوریه به افغانستان منتقل شده تا عملیاتهایی را علیه کشورهای آسیای مرکزی انجام دهند.
گفته شده است که شماری از تروریستهای خارجی که از عملکرد دولت موقت سوریه ناراضی هستند و تلاش میکنند تا از این کشور خارج شوند.
در این بخشی از گزارش آمده است «برخی از تروریستهای خارجی، از جمله از آسیای مرکزی و وابسته به القاعده مانند کتیبه امام بخاری و جنبش اسلامی اوزبیکستان از سوریه به شمال افغانستان منتقل شدهاند.»
برخی کشورهای منطقه گزارش دادند که در دسامبر ۲۰۲۴، هیئتی سهنفره شامل یک نماینده جنبش اسلامی ترکستان شرقی، از دمشق به کابل سفر کرده و با مقامات طالبان درباره جنگجویان تروریست خارجی گفتوگو کردهاند.
اعزام جنگجویان داعش از افغانستان به سوریه
از سوی دیگر، داعش خراسان مستقر در افغانستان، از جنگجویان خود خواسته است تا برای تقویت صفوف خود به سوریه بروند. کارشناسان سازمان ملل گفتند که گزارشهای تأییدنشدهای وجود دارد مبنی بر اینکه شاخه داعش خراسان با اعزام شمار قابلتوجهی از جنگجویان خود به سوریه موافقت کرده و برخی از آنها در حال انتقال هستند.
سرمایه ۱۰ میلیون دالری داعش خراسان
در این گزارش آمده است که رقم دقیقی از میزان درآمدهای داعش خراسان در دست نیست، اما کشورهای عضو سازمان ملل اعلام کردهاند که این گروه از نظر مالی با محدودیت مواجه نیست و برای انجام عملیاتهای خود با کمبود بودجه روبهرو نمیباشد.
درآمدهای داعش خراسان از دفتری در سومالی تأمین میشود، علاوه بر آن، این گروه از طریق دریافت کمکهای مالی و ادامه عملیات آدمربایی با هدف اخاذی از تاجران در افغانستان نیز درآمدزایی میکند. گزارش شده است که داعش خراسان حدود ۱۰ میلیون دالر پسانداز دارد که بخشی از آن در املاک و مستغلات در خاورمیانه سرمایهگذاری شده است.
هماهنگی شبهنظامیان بلوچ و تیتیپی در جنوب افغانستان
طبق این گزارش، گروه شبهنظامی تحریک طالبان پاکستانی (تیتیپی) با حدود ۶ هزار جنگجو از حمایت «قابلتوجه لجستیکی و عملیاتی» طالبان برخوردار است. کارشناسان نوشتند که مقامات طالبان در حمایت از تیتیپی دچار اختلاف نظر هستند. برخی از آنها برای تقویت روابط منطقهای خواستار فاصلهگیری از تحریک طالبان پاکستانیاند.
کارشناسان سازمان ملل میگویند که برخی کشورهای عضو سازمان ملل اعلام کردند که هماهنگی نزدیکی میان ارتش آزادیبخش بلوچ از جمله «لشکر مجید»، و تحریک طالبان پاکستانی در بخشهایی از جنوب افغانستان وجود دارد.
یکی از کشورهای عضو سازمان ملل گزارش داده است که این دو گروه از چهار اردوگاه آموزشی مشترک استفاده میکنند (مانند ولسوالیهای شاهولیکوت و شورابک در قندهار) و القاعده آموزشهای ایدئولوژیک و تسلیحاتی در اختیار آنها قرار میدهد.
مقامات طالبان همواره گفتهاند که این گروه داعش خراسان را سرکوب کرده و داعش حضور فعال در کشور ندارد. طالبان حضور گروههای تروریستی خارجی در افغانستان را «تبلیغات» میدانند.
کارشناسان ملل متحد نوشتند که تلاشهای طالبان قابلیتهای داعش خراسان را کاهش داده اما داعش با مصونیت نسبی به فعالیت خود ادامه داده و از نارضایتیها نسبت به حاکمیت طالبان استفاده کرده است.