با آغاز روند رسمی اعزام کارگران افغان به قطر از سوی طالبان، هزاران تن از افراد جویای کار روز سه‌شنبه در برابر مراکز ثبت‌نام در کابل صف بستند.
این برنامه که از سوی طالبان با هدف جلوگیری از مهاجرت‌های غیرقانونی معرفی شده، با استقبال گسترده کارگران مواجه شده است؛ اما نبود شفافیت در روند گزینش و ضعف در مدیریت ثبت‌نام، نگرانی‌هایی را میان متقاضیان برانگیخته است.
تصاویر و ویدیوهایی که به افغانستان اینترنشنال رسیده، نشان می‌دهند صدها مرد در هوای گرم، ساعت‌ها در صف ایستاده‌اند تا بتوانند برای رفتن به قطر نام‌نویسی کنند. یکی از متقاضیان در گفت‌وگو با افغانستان اینترنشنال اظهار داشت که نیروهای طالبان از گرفتن تصویر و ویدیو در محل جلوگیری می‌کنند و هیچ‌گونه نظم مشخصی در فرایند ثبت‌نام وجود ندارد.
بر اساس اطلاعات منابع، بسیاری از افرادی که برای اعزام به قطر انتخاب شده‌اند، از نزدیکان و وابستگان طالبان هستند. همچنین به گفته آنان، تنها افرادی که ارتباط یا وابستگی با طالبان دارند، شانس بیشتری برای پذیرفته‌شدن دارند.
بسیاری از کارگرانی که در مقابل مراکز ثبت‌نام صف کشیده‌اند، افرادی هستند که تخصص رسمی در زمینه کارهای مشخص‌شده ندارند.
وزارت کار و امور اجتماعی طالبان اعلام کرده است که در مرحله نخست، ۷۰۰ کارگر ماهر به قطر اعزام خواهند شد. این رقم بخشی از ظرفیت پیش‌بینی‌شده‌ی اولیه است که مجموع آن به ۳۱۰۰ نفر می‌رسد و در نهایت، هدف این برنامه اعزام ۷۰۰۰ کارگر افغان به بازار کار قطر است. بنا بر توافق میان دو طرف، کارگران در یازده بخش مختلف، از جمله مهندسی برق، خدمات هتل‌داری، رانندگی، آشپزی، نظافت و تعمیر خودروهای برقی جذب خواهند شد.
جزئیات تقسیم سهمیه‌های فرستادن کارگران به قطر نیز از سوی طالبان به تفکیک حوزه‌های جغرافیایی افغانستان مشخص شده است. این افراد بر اساس تخصص در سه بخش «برق»، « کار با ماشین‌آلات» و «امور فنی تخنیکی» دسته‌بندی شده‌اند.
تهینج: طالبان روند فرستادن کارگران به قطر را «بزرگنمایی» می‌کنند
با این حال، برخی از کارشناسان نسبت به اجرایی بودن این برنامه با روند کنونی آن ابراز تردید کرده‌اند. بشیراحمد تهینج، وزیر پیشین کار و امور اجتماعی افغانستان در گفت‌وگو با افغانستان اینترنشنال گفته است که اگرچه قطر به نیروی کار خارجی نیاز دارد، اما تنها کارگرانی که مهارت و مدارک لازم را دارند از شانس جذب برخوردار خواهند بود.
به گفته تهینج، در گذشته نیز بین چهار تا پنج هزار کارگر افغان در قطر مشغول به کار بوده‌اند و بیشتر آن‌ها در جریان آماده‌سازی این کشور برای جام جهانی فوتبال استخدام شده بودند. او می‌افزاید که اکنون شرکت‌هایی که با طالبان در ارتباط هستند، بدون شفافیت و رقابت، اجرای این پروژه را در اختیار گرفته‌اند. تهینج می‌گوید بیشتر متقاضیان کنونی، فاقد آموزش تخصصی و مدارک معتبر کاری هستند و به گفته او قطر به کارگران ماهر نیاز دارد، نه هر کارگری.
تهینج تأکید می‌کند که این برنامه‌های محدود، تأثیر چشم‌گیری بر وضعیت اشتغال در کشور نخواهد داشت.
طالبان اما این روند را گامی مؤثر در راستای کاهش بیکاری و گشایش فصل جدیدی از همکاری‌های منطقه‌ای می‌دانند. روز گذشته، معاون اقتصادی ریاست الوزرای طالبان در مراسم رسمی آغاز این روند، اعزام کارگران به خارج را بخشی از تلاش برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور عنوان کرد.
این در حالی‌ست که در ماه‌های اخیر، روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه، به‌ویژه ایران، شدت گرفته و صدها هزار نفر از این کشور بازگردانده شده‌اند. به گفته نهادهای مستقل، بسیاری از این افراد، کارگران روزمزد و فاقد منابع مالی بوده‌اند که بازگشت‌شان، بر بحران بیکاری در داخل افغانستان افزوده است.