گروه بین‌المللی بحران روز چهارشنبه در گزارشی نوشت طالبان در سرکوب داعش با خشونت شدید عمل کرده و حتی سلفی‌هایی را هدف قرار داده است که لزوماً با داعش همسو نبوده‌اند.
به باور گروه بحران، اگرچه سلفی‌گری مبنای فکری داعش است، اما بسیاری از سلفی‌ها با این گروه مخالف‌اند.
براساس این گزارش که روز چهارشنبه منتشر شد، رویکرد خشونت‌آمیز طالبان علیه سلفی‌ها، نتیجه‌ای معکوس داشته و باعث شده بسیاری از اعضای این فرقه مذهبی به داعش نزدیک شوند. حتا در شمال نیز، شماری از ستیزه جویان تاجیکستانی از طالبان دور شده اند.
همچنین، طالبان نتوانسته مناطق کوهستانی در شرق افغانستان را به طور کامل کنترول کند. این مناطق صعب العبور پناهگاهی برای داعش است، چنانچه در گذشته برای طالبان و مجاهدین با جنگ با شوروی سابق بود.
طالبان پس از سرکوب‌های خونین بارها گفته است که داعش تهدیدی برای این گروه نیست اما گروه بحران باور دارد که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، شاخه خراسان داعش به یک تهدید امنیتی بین‌المللی بدل شده و به طراحی حملات در خارج از کشور روی آورده است.
گزارش تاکید می‌کند اگرچه در سال ۲۰۲۵ تعداد حملات داعش کاهش یافته، اما احتمال دارد دوباره قدرت تهاجمی خود را بازیابد.
پس از تسلط طالبان در سال ۲۰۲۱، داعش خراسان از تمرکز بر حملات داخلی که عمدتا حملات انتحاری به شیعیان هزاره بود، عقب‌نشینی کرده و فعالیت‌های خود را متوجه حمله به کشورهای خارجی مانند ایران، روسیه و پاکستان کرده است. این گروه همچنین برای حمله به اروپا و امریکا نیز تلاش کرده است.
این نهاد می‌گوید باوجود محدودیت‌های اعمال‌شده علیه داعش در غرب، این گروه توانسته خود را با نظارت‌های اینترنتی و کنترول‌های امنیتی جدید وفق دهد. براساس گزارش، داعش خراسان پس از سرکوب از سوی طالبان، با اجرای حملات مرگبار در کشورهای منطقه تلاش کرده ضعف‌هایش را پنهان کند.
در این گزارش آمده است در میان شاخه‌های داعش، شاخه خراسان بیشترین تمرکز بر عملیات‌های برون‌مرزی دارد و به دلیل پیوندهای قوی با خاورمیانه و توان بالقوه برای حمله در اروپا، جایگاهی منحصر به فرد پیدا کرده است.
در این گزارش با اشاره به افزایش جذب نیرو در داعش آمده است طالبان در سال ۲۰۲۲ استراتژی پیچیده‌تری را در پیش گرفت. این گروه آموزش‌های پان‌اسلامیستی متمایل به سلفی‌گری در دانشگاه‌ها را سرکوب کرد و میان گروه‌های سلفی اجتماعی و سیاسی تفکیک قائل شد. گروه‌هایی مانند جماعت تبلیغ که به حاکمیت طالبان وفادار اند، تحمل یا حتی تشویق شدند، اما گروه‌های سیاسی مانند حزب‌التحریر سرکوب شدند و گاه به حمایت مخفیانه از داعش خراسان متهم شدند.
در این گزارش به ریشه اختلافات میان داعش و طالبان نیز پرداخته شده و آمده است داعش معتقد است طالبان مسلمان واقعی نیستند و حکومت آن‌ها مبتنی بر شریعت اسلامی نیست.
براساس گزارش گروه بین‌المللی بحران، داعش طالبان را جنبشی ملی‌گرای پشتون می‌داند که از اقلیت‌های مذهبی و کشورهایی مانند چین که به ادعای آنان دشمن اسلام هستند، حمایت می‌کند.
براساس گزارش، داعش همچنین طالبان را متهم می‌کند که پس از سال‌ها تشویق جوانان به جنگ علیه نیروهای خارجی، اکنون با دیپلومات‌های خارجی دست می‌دهند و مانع استفاده جهادی‌ها از افغانستان به عنوان پایگاه عملیات‌های بین‌المللی می‌شوند.
این تبلیغات برای ایجاد شکاف میان فرماندهان طالبان و جذب برخی از آنان به صفوف داعش خراسان طراحی شده است. این گروه همچنین می‌کوشد از اقلیت‌های قومی که احساس طردشدگی از سوی حکومت طالبان دارند، عضوگیری کند.
گزارش تاکید می‌کند تهدید داعش خراسان نسبت به گذشته تغییر یافته است. این گروه دیگر در پی تکرار جنگ القاعده علیه غرب در دهه ۲۰۰۰ یا حملات بزرگ داعش در دهه گذشته نیست. داعش خراسان به‌جای هدف‌گیری حملات پر سر و صدا علیه غرب، راهبرد جذب از پایین به بالا را در پیش گرفته و می‌کوشد تا حد امکان حملات کوچک اما متعدد را راه‌اندازی کند.
هرچند نهادهای اطلاعاتی غرب ده‌ها توطئه این گروه را کشف کرده‌اند، اما همچنان خطر آن وجود دارد که داعش خراسان راهی برای گریز از نظارت امنیتی بیابد.