روزنامه بریتانیایی ساندی تایمز گزارش داده که ایران روند یکی از بزرگ‌ترین اخراج‌های دسته‌جمعی در تاریخ معاصر را آغاز کرده و تاکنون بیش از یک میلیون و صد هزار مهاجر افغان را بیرون کرده است. به‌نوشته این روزنامه، نیمی از این تعداد تنها در پنج هفته گذشته اخراج شده‌اند.
بر اساس این گزارش، مقام‌های ایرانی اعلام کرده‌اند که روند اخراج مهاجران فاقد مدرک تا زمانی ادامه خواهد داشت که تمام افغان‌های بدون اسناد قانونی از کشور خارج شوند؛ جمعیتی که حدود چهار میلیون نفر برآورد می‌شود.
ساندی تایمز نوشته است که این تصمیم پس از جنگ دوازده‌روزه اخیر ایران و اسرائیل شدت گرفته و برخی مقام‌های ایرانی مدعی شده‌اند که شماری از افغان‌ها برای دشمن جاسوسی کرده‌اند. به گفته ساندی تایمز، در همین زمینه رسانه‌های دولتی ایران اعترافات تلویزیونی یک شهروند افغان را منتشر کرده‌اند که گفته است در برابر دریافت دوهزار دالر، اطلاعاتی را به فردی دیگر در آلمان منتقل کرده است.
آشفنگی، گرما و فشار در اسلام‌قلعه
این گزارش می‌افزاید که در روزهای گذشته، در مرز اسلام‌قلعه صحنه‌هایی از آشفتگی و تراکم افراد گزارش شده و در برخی موارد، بیش از چهل هزار نفر ظرف چند ساعت به مرز منتقل شده‌اند. دمای هوا در این مناطق گاهی نزدیک به پنجاه درجه سانتی‌گراد رسیده است. یکی از مهاجران در مرز اسلام‌قلعه فریاد زده است: «اسرائیل از ایران رحم بیشتری دارد.»
ساندی تایمز به نقل از فوزیه کوفی، نماینده پیشین پارلمان افغانستان، گزارش داده است که رانندگان محلی در برابر دریافت پول، مهاجران افغان را تا میانه‌های بیابان برده و سپس آن‌ها را رها می‌کنند.
بر پایه این گزارش، بسیاری از اخراج‌شدگان از طالبان گریخته‌اند، از جمله زنان فعال، کارمندان حکومت پیشین و کسانی که در ایران نیز زندگی امنی ندارند. این روزنامه از زنی به‌نام بامین بهمنی یاد کرده که آموزگار پیشین در کابل بوده و پس از بازداشت توسط طالبان، همراه با فرزندش به ایران گریخته است. او اکنون در یکی از روستاهای شرقی ایران، در بیم بازداشت و اخراج زندگی می‌کند.
ساندی تایمز همچنین به نقل از سازمان بین‌المللی مهاجرت نوشته است: «افزایش بی‌سابقه اخراج‌ها، توانایی ما و شرکای امدادرسان را برای ارائه کمک مختل کرده است». این سازمان تنها توانسته است به ده درصد نیازمندان خدمات ارائه دهد.
زندگی برخی از مهاجران ظرف چند دقیقه در پاکستان از هم پاشیده است
ساندی تایمز همچنان نوشته است که در کنار ایران، پاکستان نیز روند مشابهی را دنبال می‌کند. به‌نوشته این روزنامه، از ماه اپریل سال جاری، دولت پاکستان دور تازه‌ای از بازداشت و اخراج مهاجران را آغاز کرده و تاکنون بیش از ۳۲۳ هزار مهاجر افغان را از خاک خود خارج کرده است. در گزارش آمده است که در سال گذشته نیز حدود یک میلیون افغان از پاکستان اخراج شده بودند.
بر اساس این گزارش، بسیاری از این افراد سال‌ها در ایران یا پاکستان زندگی کرده‌اند، برخی از آن‌ها متولد همین کشورها هستند و زندگی‌شان تنها ظرف چند دقیقه از هم پاشیده شده است. این روند، به‌ویژه برای دختران نوجوان، فعالان زن و خانواده‌های پنهان‌شده در شهرها، پیامدهای جدی انسانی به‌دنبال داشته است.
سازمان ملل متحد اعلام کرده که از آغاز سال جاری میلادی، بیش از یک میلیون و چهارصد هزار نفر «بازگشته یا به‌اجبار بازگردانده شده‌اند» و گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر افغانستان، ریچارد بنت، در واکنش به این وضعیت گفته است: «واداشتن افغان‌ها به بازگشت به کشوری که درگیر بحران انسانی است و به‌گونه سیستماتیک زنان و دختران را سرکوب می‌کند، غیرقابل‌قبول است.»