زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در افغانستان، نسبت به پیشروی چین برای کنترول منابع معدنی در منطقه هشدار داده و گفته است باید جلو پیشروی آن را گرفت.
او خطاب به دونالد ترامپ گفته که چندین کشور آسیایی به‌شمول افغانستان علاقه‌مند امضای توافق‌های معدنی با امریکا هستند.
زلمی خلیلزاد روز دوشنبه، ۱۶ سرطان در صفحه اکس خود بر ضرورت تصمیم‌گیری فوری تاکید کرده و گفته است باید برنامه‌هایی برای بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری معدنی در این کشورها و در سطح کل منطقه تدوین شود.
افغانستان ذخیره‌گاه معادن بزرگ مس، طلا، نفت و سنگ‌های قیمتی است که ارزش کل آن‌ها بیش از یک هزار میلیارد دالر تخمین زده می‌شود.
طالبان در چهار سال گذشته به‌منظور تقویت اقتصاد شکننده دولتی و دور زدن تحریم‌های بین‌المللی، تمرکز ویژه‌ای بر منابع طبیعی افغانستان داشته است. چین نیز با حضور گسترده در بخش منابع طبیعی افغانستان در حال تقویت تسلط شرکت‌های چینی بر معادن این کشور است.
شرکت‌های چینی وعده سرمایه‌گذاری ۷ میلیارد دالری در معادن لیتیوم افغانستان را داده‌اند.
یکی از پروژه‌های کلیدی، استخراج مس عینک است که پس از سال‌ها توقف، با سرمایه‌گذاری چین دوباره آغاز شده است. همچنین، چین قراردادهای بزرگی برای استخراج نفت در حوضه آمو دریا امضا کرده و تولید نفت از این منابع از سال ۲۰۲۴ آغاز شده است.