ایین دانکن اسمیت، رهبر سابق حزب محافظهکار بریتانیا، گفته که طرح اسکان مجدد افغانها به این کشور «بهشدت شکست خورده» و پیامدهای مرگباری برای متحدان افغان ما داشته است. آقای اسمیت گفته که رها کردن متحدان افغان «یک رسوایی اخلاقی» و «لکه ننگی برای حکومت بریتانیا» است.
او در بیانیهای، طرح جابهجایی و کمک به افغانها از سوی حکومت بریتانیا را آسیبشناسی کرده و گفته است که این طرح هم از منظر اخلاقی و اجرایی «بهشدت شکست خورده است.»
آقای اسمیت از پرونده پناهندگی یک افسر اطلاعاتی افغان یاد کرده است که «هر روز اطلاعات عملیاتی را مستقیما در اختیار نیروهای بریتانیایی و کارکنان سفارت قرار میداد.»
به گفته اسمیت، «گزارشهای او، تهديدهای قریبالوقوع را شناسایی میکرد، جانها را نجات میداد و برای امنیت نیروهای نظامی و دیپلوماتیک بریتانیا نیز حیاتی بود.»
رهبر پیشین حزب محافظهکار بریتانیا میگوید که هرچند این فرد با به خطر انداختن جان خود و خانوادهاش «نقش کلیدی در نجات جان بريتانيايی ها ایفا کرد»، ما از سوی حکومت بریتانیا پرونده پناهندگیاش رد شده است.
آقای اسمیت تعلل حکومت بریتانیا در ارزیابی و پذیرش پروندههای پناهندگی متحدان افغان را «خیانت» خواند و گفت: «عقبنشینی غرب از افغانستان، شرمآور است، اما از آن هم بدتر، خیانت به کسانی است که به ما خدمت کردند و اکنون کنار زده شده اند.»
او به هزاران درخواست بیپاسخ از ۲۰۲۱ بدینسو اشاره کرده است که بهدلیل عدم شفافیت و تأخیرهای طولانی، این افراد را در معرض خطر فردی و جمعی قرار داده است.
آقای اسمیت بر حمایت از متحدان افغان تاکید جدی کرده و گفته است: «ما باید در کنار کسانی بایستیم که در کنار ما ایستادند.» و افزود: «تصور اینکه ما ممکن است آنها را فراموش کرده باشیم، باید لکه ننگی برای حکومت بریتانیا باشد و رها کردن این فرد و دیگرانی چون او، یک رسوایی اخلاقی است.»
پیشتر وزارت داخله بریتانیا اعلام کرد که امسال نرخ پذیرش درخواست پناهندگی افغانها در این کشور از ۹۸ درصد به ۴۴ درصد کاهش یافته است.
افزون بر آن، وزارت دفاع بریتانیا پیشتر مدارکی را به دادگاه ارائه کرد که نشان میدهد یک افسر نیروهای ویژه هزار و ۵۸۵ درخواست اسکان مجدد نیروهای افغان را رد کرده است.