روزنامه تایمز آسیای مرکزی در گزارشی نوشته است که اداره طالبان به دنبال توسعه روابط با کشورهایی است که اصراری بر مسائل حقوق بشر ندارند.
طبق این گزارش، در همین راستا طالبان برای ترمیم اقتصاد شکننده و جذب سرمایهگذاری به کشورهای آسیای میانه بهویژه قزاقستان چشم دوخته است.
محمد رحمان رحمانی، کاردار طالبان در قزاقستان، در گفتوگو با روزنامه تایمز آسیای مرکزی، قزاقستان را «الگوی افغانستان» توصیف کرده و مدعی شده است که آستانه تمام درها را به روی بخش خصوصی افغانستان گشوده است.
رحمانی افزود: «در سالهای اخیر ما موفق شدهایم روابط خوبی با قزاقستان به عنوان بزرگترین اقتصاد منطقه، برقرار کنیم.» او اظهار امیدواری کرده که روابط اقتصادی بین اداره طالبان و قزاقستان تقویت شود.
پیشتر نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت طالبان، در سفری به قزاقستان به منظور اشتراک در مجمع بینالمللی آستانه گفت: «ما قصد داریم تا سال ۲۰۳۰ پروژههای گسترده انرژی و زیرساختی را توسعه دهیم» و تاکید کرد که توسعه اقتصادی افغانستان منوط به کمکهای اقتصادی کشورهای منطقه و جهان خواهد بود.
این نخستین حضور طالبان در یک نشست برجسته در قزاقستان بود که پس از تصمیم آستانه در سال ۲۰۲۴ مبنی بر حذف طالبان از فهرست سازمانهای تروریستی فراهم شد. از آن زمان تاکنون، رهبران سیاسی و تجاری قزاقستان چندین بار به کابل سفر کردهاند تا روابط نزدیکتری با این گروه برقرار کنند.
اخیرا قاسم جومارت توکایف، رئیسجمهور قزاقستان در دیدار با نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت طالبان بر لزوم تقویت روابط تاکید کرد. آستانه علاوه بر تمایل برای گسترش روابط سیاسی، بر تقویت تعاملات اقتصادی با طالبان نیز تاکید دارد.
قزاقستان اخیرا به سرمایهگذاری ۵۰۰ میلیون دالری در احداث خط راهآهن ۱۱۵ کیلومتری خطآهن جدید تورغندی- هرات - قندهار - سپین بولدک علاقهمند شده است. این خط بخشی از کریدور راهآهنی است که ترکمنقندهار در شمال افغانستان را به اسپینبولدک در مرز این کشور با پاکستان متصل میکند. این مسیر در واقع آسیای مرکزی و جنوبی را از طریق افغانستان به یکدیگر پیوند میدهد.
ترکمنستان نیز تمایل دارد در این پروژه مشارکت داشته باشد، زیرا هدف این راهآهن، اتصال آسیای مرکزی به بنادر کراچی و گوادر پاکستان است؛ که از این طریق ترکمنستان و همسایگانش به بازارهای وسیع جنوب آسیا دسترسی خواهند یافت.
خطآهن جدید تورغندی- هرات - قندهار - سپین بولدک به عنوان بخش کلیدی پروژه گستردهتر راهآهن ترانسافغان در نظر گرفته میشود، پروژهای که حتی روسیه نیز علاقه خود را برای پیوستن به آن اعلام کرده است.
میرویس غفوری، مشاور ارشد اداره راهآهن افغانستان، تحت کنترول طالبان در مصاحبهای با تایمز آسیای مرکزی گفت که با توجه به کوهستانی بودن افغانستان، هزینه کل پروژه فوق دستکم بین ۲ تا ۳ میلیارد دالر خواهد بود.
او افزود: «ما انتظار داریم که قزاقستان در این پروژه و همچنین در اقتصاد ما بهطور کلی سرمایهگذاری کند.» به گفته رحمانی، پس از تکمیل راهآهن، قزاقستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی میتوانند محصولات کشاورزی خود را به بازارهای بزرگی مانند هند، پاکستان و بنگلادش صادر کنند.»
غفوری تاکید کرد که کابل و آستانه در حال حاضر روی مطالعات امکانسنجی این پروژه کار میکنند.
هرچند طالبان درصدد احیای پروژههای منطقهای و فرامنطقهای است، اما بسیاری از کشورها نسبت به سرمایهگذاری در افغانستان تحت کنترول طالبان تردید دارند.
آنچه آنها را نگران میکند، سیاستهای افراطی طالبان در قبال حقوق زنان و ممنوعیتهای جنجالی متعددی است که این گروه از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۲۱ اعمال کردهاست.
با اینحال وزیر تجارت طالبان میگوید: «ما از جامعه بینالمللی میخواهیم که تلاش کند اوضاع افغانستان را از زاویه دید ما ببیند، نه از دریچه تبلیغات غربی. ما ۱۵ میلیون جوان داریم که نیاز به کار دارند و بسیاری از مردم افغانستان گرسنهاند. ما به مسئله حقوق زنان رسیدگی خواهیم کرد. زنان نیز میتوانند بخشی مهم از توسعه اقتصادی باشند.»