یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران گفته است بدون روی کار آمدن یک دولت پاسخگو در افغانستان مشکل حقابه ایران حل نخواهد شد. ابوالفضل ظهرهوند گفته است که طالبان ظاهرا دوست ایران است اما عملا علیه این کشور فعالیت میکند.
ابوالفضل ظهرهوند میگوید دشمنان جمهوری اسلامی از سدسازی روی رودهای مشترک جاری در افغاستان و همچنین ساخت کانال قوشتپه به عنوان ابزار علیه ایران استفاده میکنند.
این عضو مجلس و سفیر سابق ایران در کابل، به خبرگزاری ایلنا گفت: «افغانستان [تحت کنترول طالبان] علیالظاهر عنوان میکند که با ما دوست است حتی از سیمان داخل ایران برای سدسازی روی رودهایی که به سمت ایران میآید، استفاده میکند اما در عمل علیه ما فعالیت دارد.»
آقای ظهرهوند ساخت کانال قوشتپه در شمال افغانستان را پروژه امریکا میداند که به گفته این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، برای تغییر در ژئوپلیتیک منطقه روی دست گرفته شده است.
خبرگزاری ایلنا به نقل از این مقام نوشت که این کانال «روی آبی که از تاجیکستان به سمت ترکمنستان و دریای خزر روانه میشد احداث شده تا در زمینهای لمیزرع این منطقه تغییرات ایجاد کنند و پشتونها را از جنوب و پاکستان به شمال افغانستان منتقل کنند». به گفته او، این تغییرات، «روی دبی آب جیحون که وارد ازبیکستان و ترکمنستان میشد و در کل ظرفیت آبی ترکمنستان تاثیر گذاشته است اما تاکنون کسی نسبت به این موضوع واکنشی نشان نداده است.»
این عضو مجلس گفت: «موضوعات آبی به این شکل حل و فصل نمیشود. مگر اینکه روابط گسترده و عمیق با یک دولت پاسخگو در افغانستان داشته باشیم که در سایه همکاری بتوان از ذخایر آبی این کشور به صورت موثر بهرهبرداری کرد.»
او گفت که ایران میتواند به افغانستان به جای ساخت «بندهای بیهوده آب» در شیوه آبیاری و استفاده از منابع آبی این کشور کمک کند.
با این حال، آقای ظهرهوند تاکید کرد که همکاری جمهوری اسلامی در این زمینه منوط به «وجود حکومت مستقر و پاسخگو است، اکنون در این کشور حکومت پاسخگو نداریم».
به گفته این سیاستمدار ایرانی، دشمنان جمهوری اسلامی از این فرصت استفاده میکنند و دست به اقداماتی میزنند که منافع ایران را از جمله در حوزه آب متاثر میکند.
بحث حقابه ایران از موضوعاتی است که در دوره حکومت پیشین افغانستان هم، تهران موفق به یافتن راهحلی برای آن نشد.
با سقوط دولت پیشین افغانستان، تهران امیدوار بود با استقبال از روی کار آمدن طالبان و برقراری روابط نسبتا خوب سیاسی و اقتصادی با این گروه، مشکلات دیرپیای کمآبی و تنش آبی بین ایران و افغانستان را حل کند. اما به اذعان مقامهای جمهوری اسلامی، طالبان به جز وعده، عملا هیچ کاری در این زمینه نکرده است.
ابوالفضل ظهرهوند دیپلومات ایرانی، پیش از این به عنوان سفیر جمهوری اسلامی در کابل کرده است. او در دوره جنگ نیروهای ائتلاف شمال با طالبان در دهه ۱۳۷۰ خورشیدی، به عنوان سرقنسول در مزارشریف حضور داشت. آقای ظهرهوند بین سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ به عنوان مشاور معاون وقت آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه ایران کار کرد.