کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد میگوید که از اول اپریل تا کنون، بیش از ۲۴ هزار پناهجوی افغان از پاکستان بیرون شده اند.
فشار بر مهاجرین به حدی افزایش یافته است که بسیاری از آنها پیش از آنکه توسط پولیس دستگیر شوند، پاکستان را ترک میکنند.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشت که اسلامآباد قصد دارد در ادامه برنامه اخراج مهاجران، ۸۰۰ هزار مهاجر افغان را از این کشور بیرون کند.
این اقدام در چارچوب مرحله دوم طرح اخراج قرار دارد که از سال ۲۰۲۳ آغاز شده و تا کنون حدود ۸۰۰ هزار مهاجر افغان اخراج شدهاند.
کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل اعلام کرد که از اول اپریل تاکنون بیش از ۲۴ هزار و ۶۶۵ نفر پاکستان را ترک کردهاند که از این میان، ۱۰ هزار و ۷۴۱ نفر بهصورت اجباری اخراج شدهاند.
رحمتالله، مهاجر افغان ساکن کراچی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «مردم میگویند پولیس برای بازرسی میآید و این ترس همهجا را فراگرفته است. همه نگرانند.»
نظام گل، که در حال جمعآوری وسایلش برای بازگشت به افغانستان بود، اظهار داشت: «برای مردی که خانواده دارد، هیچ چیز بدتر از این نیست که ببیند پولیس همسرش را از خانه بیرون میبرد. آیا چیزی تحقیرآمیزتر از این وجود دارد؟ کاش ما را میکشتند و این روز را نمیدیدم.»
بر اساس گزارشها، فشار بر مهاجران به حدی افزایش یافته که بسیاری ناچار به ترک داوطلبانه پاکستان شدهاند. غلام حضرت، راننده موتر باربری، گفت که پس از روزها آزار و اذیت پولیس در کراچی، به گذرگاه مرزی چمن رسیده است. او گفت: «مجبور شدیم خانه خود را رها کنیم. هر روز ما را آزار میدادند.»
در پشاور، مرکز ایالت خیبرپختونخوا، پولیس از طریق بلندگوهای مساجد به افغانها دستور ترک کشور میدهد: «مدت اقامت اتباع افغانستان در پاکستان پایان یافته و از آنها خواسته میشود داوطلبانه به افغانستان بازگردند.»
این هشدارها نهتنها متوجه مهاجران، بلکه شامل مالکان خانهها در پاکستان نیز میشود. فرحان احمد به خبرگزاری فرانسه گفت: «روز یکشنبه دو مامور پولیس به خانهام آمدند و گفتند اگر افغانها اینجا باشند، باید آنها را بیرون کنیم.»
سازمان دیدهبان حقوق بشر از «روشهای توهینآمیز» برای فشار بر افغانها انتقاد کرده و هشدار داده که بازگشت به افغانستان آنها را در معرض «آزار طالبان و شرایط اقتصادی وخیم» قرار میدهد. در سپتامبر ۲۰۲۳، صدها هزار افغان فاقد مدارک پس از یورش پولیس و تخریب خانهها، پیش از ضربالاجل خروج، به سوی مرز روانه شدند.
شماری از شهروندان پاکستان نیز از برنامه اخراج مهاجرین افغان حمایت کردهاند. پرویز اختر، استاد دانشگاه، در بازاری در اسلامآباد گفت: «آنها اینجا غذا میخورند و زندگی میکنند، اما علیه ما هستند. تروریسم از افغانستان میآید و آنها باید بروند؛ کشور شان آنجا است.»
محمد شفیق، تاجر ۵۵ ساله، افزود: «با ویزای معتبر بیایید و با ما تجارت کنید.»
این دیدگاه با موضع دولت پاکستان همسوست که خشونت فزاینده در خیبرپختونخوا را به حمایت طالبان از شبه نظامیان پاکستانی نسبت میدهد و میگوید که دیگر توان پشتیبانی از این جمعیت بزرگ مهاجر را ندارد.
با این حال، تحلیلگران معتقدند این اخراجها سیاسی است. روابط کابل و اسلامآباد از زمان بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ تیره شده است. ملیحه لودی، سفیر پیشین پاکستان در سازمان ملل، گفت: «زمانبندی و شیوه اخراج نشان میدهد این بخشی از سیاست فشار بر طالبان است. این روند باید انسانی، داوطلبانه و تدریجی میبود.»