هیلاری پاور، از مدیران دیدهبان حقوقبشر میگوید که بهرغم درخواستهای گسترده برای ایجاد یک سازوکار تحقیقاتی مستقل برای رسیدگی به موارد نقض حقوق بشر در افغانستان، اتحادیه اروپا هنوز از این طرح حمایت نکرده است.
به گفته او، این میکانیسم از نابودی مدارک دست داشتن طالبان در موارد نقض بشر جلوگیری کرده و به دادگاه لاهه برای پاسخگو کردن طالبان و اجرای عدالت کمک میکند.
پنجاهوهشتمین نشست شورای حقوقبشر سازمان هفته گذشته درباره افغانستان برگزار شد. در این نشست، کشورهای مختلف با صدور بیانیهای مشترک خواستار اقدام برای پاسخگو کردن طالبان شدند.
این کشورها از شورای حقوقبشر سازمان ملل خواستند تا یک سازوکار تحقیقاتی مستقل و جامع ایجاد کنند تا مکمل گزارشهای ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان باشد.
ریچارد بنت در این نشست هشدار داده بود که تعلل جامعه بینالمللی در پاسخگوساختن طالبان، باعث شده است که این گروه در سرکوب زنان و دختران افغان و نقض گسترده حقوقبشر جسورتر شود.
آقای بنت در ماه فبروری ضمن ارائه گزارش خود به شورای حقوقبشر، از کشورها خواست تا ایجاد یک سازوکار تحقیقاتی ویژه را روی دست بگیرند که پاسخگویی طالبان را سادهتر کند.
مدیر دفتر دیدهبان حقوقبشر در ژنو روز سه شنبه در مطلبی در وبسایت این سازمان نوشت بیانیه مشترک کشورها بازتاب دهنده افزایش نارضایتیها از عدم تمایل اتحادیه اروپا برای ایجاد یک سازوکار جامع تحلیل و رسیدگی به نقض حقوق بشر در افغانستان است.
به گفته او، اتحادیه اروپا هرچند نقش مهمی در حمایت از گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل بازی کرده، اما از طرح سازوکار جمع آوری مدارک، تحلیل و تحقیق موارد نقض حقوق بشر در افغانستان خودداری کرده است.
هیلاری پاور افزود که نهادهای جامعه مدنی افغانستان و بین المللی از شورای حقوقبشر خواستهاند تا سازوکار مستقل برای تحقیق، جمعآوری و تحلیل شواهد نقض جدی حقوق بشر در افغانستان ایجاد کند.
آنها بر این نکته تاکید کردهاند که چنین سازوکارهایی میتواند ابزاری کلیدی برای پاسخگوسازی طالبان به علت نقض شدید حقوق بشر، از جمله سرکوب سیستماتیک زنان و دختران افغان، باشد.
به گفته آنان، این سازوکار مستقل میتواند به تحقیقات دیوان کیفری بینالمللی کمکی خیلی مهم کند.
این مقام دیدهبان حقوقبشر هشدار داد که بدون میکانیسم مستقل، شواهد و مدارک نقض حقوق انسانی مردم افغانستان بهویژه زنان و دختران، به مرور زمان از بین خواهد رفت.
سازمانهای مدنی داخلی و خارجی به رغم کمپینهای مختلف، دولتهای اروپایی را به روی دست گرفتن اقدامات جدیتر در برابر طالبان، از جمله به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی نتوانستند متقاعد کنند.
شواهد نشان میدهد که برخی از دولتهای اروپایی هنوز طرفدار تعامل با طالبان هستند. در ماههای اخیر، آلمان به مکاتبات وزارت خارجه طالبان پاسخ داده و از کارمندان نمایندگیهای سیاسی و قنسولی افغانستان خواسته است که با طالبان وارد تعامل شوند.
همچنین، به دنبال افشای نامه پذیرش یک دیپلومات طالبان توسط ناروی، وزارت خارجه این گروه اعلام کرد که به زودی بخش خدمات قنسولی سفارت افغانستان در اسلو به کار خود آغاز خواهد کرد.