در پی افزایش فشارهای منطقهای و جهانی بر طالبان، جمهوری اسلامی ایران تماسها با اپوزیسیون سیاسی افغان برای سازش و توافق با اداره طالبان را افزایش داده است. منابع میگویند که تهران اخیرا میزبان شماری از چهرههای سیاسی و نمایندگان برخی رهبران مخالف طالبان بوده است.
یک منبع معتبر که بهدلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، به افغانستان اینترنشنال گفت که «ایران تلاش دارد تا توافقی میان اداره طالبان و اپوزیسیون سیاسی با حفظ حاکمیت طالبان حاصل شود.»
به گفته او، «ایران در حال حاضر نزدیکترین متحد طالبان است و از پیامدهای افزایش تنش بین طالبان و پاکستان نگران است.»
منبع تاکید کرد که «اداره طالبان در چهار سال گذشته منافع ایران را تامین کرده، به طوری که حجم دادوستد تجاری میان ایران و طالبان بیش از دادوستد ایران با کل کشورهای اروپایی است.»
همزمان، منابع دیگر از دیدار و وادید مقامات ایرانی با شماری از چهرههای سیاسی مخالف طالبان خبر دادهاند. طبق اظهارات منابع مقامهای جمهوری اسلامی با یک معاون سابق ریاستجمهوری، معاون سابق ریاست اجرائیه، رئيس پیشین امنیت ملی افغانستان، وزیر خارجه پیشین افغانستان، نمایندگان رهبران سیاسی، جبهه نظامی مخالف طالبان و والی پیشین بلخ در تهران دیدار کردهاند تا آنان را تشویق کنند که با طالبان سازش کنند.
حنیف اتمر، وزیر امور خارجه پیشین افغانستان و یک منبع نزدیک به عطامحمد نور، والی سابق بلخ در تماس با افغانستان اینترنشنال گزارشها درباره سفر خود به تهران و ملاقات با مقامهای ایرانی را تکذیب کردند.
با این حال در روزهای گذشته تصاویری در شبکههای اجتماعی منتشر شد که باتور دوستم، فرزند عبدالرشید دوستم، معاون سابق ریاستجمهوری افغانستان و رهبر حزب جنبش ملی افغانستان را در هتل اسپیناس تهران نشان میداد. هنوز سخنگویان حزب جنبش درباره علت سفر آقای دوستم به تهران توضیح ندادهاند.
مخالفان طالبان «نشست همصدایی» برگزار میکنند
منابع موثق به افغانستان اینترنشنال گفتند مخالفان طالبان قرار است در روزهای پیشرو یک «نشست همصدایی» برگزار کنند.
در این نشست، رهبران سنتی مخالفان طالبان از شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان و برخی از مقامات دولت پیشین افغانستان حضور خواهند داشت.
در این نشست اعلامیهای صادر خواهد شد که در آن بر چهار نکته حل سیاسی بحران افغانستان از طریق مذاکرات و توافق بینالافغانی، اعاده حاکمیت ملی از طریق استقرار نظام مشروع مردمی، احقاق حقوق بشر و مبارزه با تبعیض و افزایش کمکهای بشردوستانه تاکید شده است.
تلاش ایران برای بسیج مخالفان طالبان در محور خود، پس از آن صورت میگیرد که پاکستان نیز در تلاش تماس و همکاری با مخالفان طالبان است. برخی منابع گفتهاند که در روزهای آینده ممکن است هیاتی عالیرتبه از جمعیت اسلامی به پاکستان سفر کند. یکی از منابع گفت ایران نگران است پاکستان با تقویت اپوزیسیون طالبان، رژیم طالبان را بیش از این تضعیف کند. به همین دلیل سعی دارد اپوزیسیون را به نزدیکی با طالبان تشویق کند.
روابط اداره طالبان با پاکستان در ماههای اخیر به شدت متشنج شده است. دیپلوماتهای پاکستانی از احتمال «تغییر رژیم» در افغانستان سخن گفته و خواهان همکاری با مخالفان طالبان شدهاند.