دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، روز پنجشنبه میزبان رهبران پنج کشور آسیای مرکزی در کاخ سفید خواهد بود.
این دیدار در حالی برگزار میشود که واشنگتن تلاشهای خود را برای دسترسی به مواد معدنی کمیاب که در تولید فناوریهای پیشرفته مانند گوشیهای هوشمند، موترهای برقی و جنگندهها ضروریاند، شدت بخشیده است.
مقاماتی از قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و اوزبیکستان، در یک نشست و ضیافت شام به میزبانی رئیسجمهور امریکا شرکت خواهند کرد.
این رویداد پس از آن صورت میگیرد که ترامپ توانست موقتاً تنشها با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، بر سر صادرات عناصر کمیاب را کاهش دهد؛ موضوعی که یکی از محورهای اصلی اختلاف در مذاکرات تجاری میان واشنگتن و بیجینگ بود.
در اوایل ماه گذشته میلادی، چین محدودیتهای صادراتی بر عناصر کمیاب و آهنرباهای مرتبط را افزایش داد، اما پس از گفتوگوی ترامپ و شی در کوریای جنوبی، اعلام کرد که اجرای این محدودیتها را یک سال به تعویق میاندازد.
ایالات متحده اکنون بهدنبال راههای جدید برای دور زدن چین در زمینه دسترسی به مواد معدنی حساس است.
چین نزدیک به ۷۰ درصد استخراج و حدود ۹۰ درصد پروسس یا فرآوری جهانی عناصر کمیاب معدنی را در کنترول خود دارد.
آسیای مرکزی دارای ذخایر بزرگ این مواد است و حدود نیمی از تولید اورانیوم جهان را تامین میکند؛ اما این منابع برای توسعه بیشتر به سرمایهگذاری قابل توجه شرکتهای بین المللی نیاز دارند.
آسیای مرکزی برای سالها مواد معدنی کمیاب و مهم خود را عمدتاً به چین و روسیه صادر کرده است.
بهطور مثال، قزاقستان در سال ۲۰۲۳ حدود بیش از ۳ میلیارد دالر مواد خام معدنی به چین و ۱.۸ میلیارد دالر به روسیه صادر کرد، در حالی که صادرات این کشور به امریکا تنها ۵۴۴ میلیون دالر بود.
روز چهارشنبه، گروهی از سناتورهای امریکایی طرحی را برای لغو محدودیتهای تجاری دوران شوروی پیشنهاد کردند؛ محدودیتهایی که به باور برخی، مانع سرمایهگذاری امریکا در این کشورها میشود.
جیم ریش سناتور جمهوریخواه گفت: «هنوز دیر نشده تا همکاریها را گسترش دهیم و کمک کنیم این کشورها درباره آینده خود تصمیم بگیرند؛ آن هم در زمانی که روسیه بیثبات و چین تهاجمی منافع خود را دنبال میکنند.»
او افزود: «ایالات متحده برای این کشورها فرصت واقعی همکاری برابر را فراهم میکند.»